بیشتر افراد با تهوع آشنا هستند. این احساس ناخوشایند میتواند در مواقع مختلفی مانند سفر یا بارداری ایجاد شود. معمولا برای از بین بردن تهوع از داروهای ضد تهوع استفاده می‌شود. اما این داروها می‌توانند عوارض جانبی مختص به خود مانند خواب‌آلودگی را ایجاد کنند.
در این مقاله از مجله سلامت مفید طب، چند روش خانگی را معرفی می‌کنیم تا با کمک آن‌ها بتوانید تهوع را بدون استفاده از دارو برطرف نمایید. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
زنجبیل بخورید
زنجبیل یک روش طبیعی متداول و محبوب برای درمان تهوع است. هنوز طریقه تاثیرگذاری زنجبیل بر تهوع کاملا مشخص نیست. با این حال متخصصان معتقدند ترکیبات موجود در زنجبیل می‌توانند به روش مشابه داروهای ضد تهوع عمل کنند. در واقع چندین تحقیق، موثر بودن زنجبیل برای کاهش تهوع در شرایط مختلف را تایید می‌کنند.
برای مثال، مصرف زنجبیل میتواند روشی موثر برای کاهش این حس ناخوشایند در دوران بارداری باشد. همچنین زنجبیل میتواند در کاهش تهوع بعد از شیمی‌درمانی یا عمل جراحی موثر باشد. حتی برخی از مطالعات گزارش داده‌اند که زنجبیل میتواند به اندازه بعضی از داروهای تجویزی موثر باشد، در حالی که تاثیرات جانبی منفی کمتری دارد.
هیچ اتفاق نظری در مورد موثرترین دوز زنجبیل وجود ندارد. اما بیشتر مطالعات بالا، روزانه ۰.۵ تا ۱.۵ گرم ریشه زنجبیل خشک در اختیار شرکت‌کنندگان قرار دادند.
استفاده از زنجبیل برای بیشتر افراد بی‌خطر است. با این حال، در صورتی که مستعد فشار خون پایین یا قند خون پایین هستید و یا از رقیق‌کننده‌های خون استفاده می‌کنید، ممکن است لازم باشد مصرف زنجبیل را محدود نمایید.
همچنین برخی از متخصصان بی‌خطر بودن مصرف زنجبیل خشک در دوران بارداری را زیر سوال می‌برند.
در حالی که فقط تعداد کمی مطالعه در مورد زنجبیل وجود دارد، مطالعات انجام شده بر روی زنان باردار سالم، ریسک کمی را برای ایجاد عوارض جانبی گزارش می‌کنند. بنابراین بیشتر متخصصان، زنجبیل را به عنوان یک روش مؤثر و ایمن در دوران بارداری در نظر می‌گیرند.
شما می‌توانید برای تهیه کپسول زینتوما گل دارو (ضد تهوع و استفراغ، آرتریت روماتوئید) روی دکمه زیر کلیک کنید.
از رایحه درمانی با نعناع فلفلی استفاده کنید
رایحه درمانی نعناع فلفلی روش دیگری است که به کاهش تهوع کمک می‌کند.
یک مطالعه تاثیر آن را بر زنانی که به تازگی به روش سزارین زایمان کرده بودند، ارزیابی نمود. سطح تهوع کسانی که در معرض رایحه نعناع فلفلی قرار گرفتند به میزان قابل توجهی از کسانی که به آن‌ها داروهای ضد تهوع یا دارونما داده شده بود، کمتر بود.
در مطالعه‌ای دیگر، رایحه درمانی با نعناع فلفلی در کاهش تهوع ۵۷ درصد موارد مؤثر بود.
همچنین در مطالعه‌ای، استفاده از قلم بینی حاوی روغن نعناع فلفلی در شروع تهوع، علائم را (در مدت دو دقیقه استفاده از این درمان) در ۴۴ درصد موارد کاهش داد.
برخی عنوان می‌نمایند که جرعه جرعه نوشیدن یک فنجان چای نعناع فلفلی میتواند اثر ضد تهوع مشابه با رایحه درمانی نعناع فلفلی داشته باشد. شما می‌توانید این روش را امتحان نمایید، اما هنوز مطالعه‌ای که موثر بودن آن را تایید کند وجود ندارد.
استفاده از روغن نعناع فلفلی به شکل قرص نتایج متفاوتی را نشان داده است. برخی از مطالعات فوایدی را نشان داده‌اند در حالی که برخی دیگر تاثیری در استفاده از آن مشاهده نکردند.
به‌علاوه اطلاعات کمی درباره بی‌خطر بودن مصرف خوراکی روغن نعناع فلفلی وجود دارد. بنابراین قبل از نتیجه‌گیری قوی، به مطالعات بیشتری روی قرص نعناع فلفلی نیاز است. با این حال بوییدن روغن نعناع فلفلی باید بی‌خطر باشد و به نظر می‌رسد برای حدود نیمی از افراد مؤثر است.
طب سوزنی یا طب فشاری را امتحان کنید
طب سوزنی و طب فشاری دو روش متداول در طب سنتی چینی برای درمان تهوع و استفراغ هستند.
در طب سوزنی، سوزن‌های باریک در نقاط خاصی از بدن فرو می‌شوند. هدف طب فشاری نیز تحریک همان نقاط خاص بدن است. با این تفاوت که در آن از فشار به جای سوزن برای انجام این کار استفاده می‌شود. هر دو روش، باعث تحریک آکسون‌ها (که سیگنال‌ها را به مغز و طناب نخاعی منتقل می‌کنند) می‌شوند. تصور می‌شود این سیگنال‌ها توانایی کاهش تهوع را دارند.
برای مثال، دو بررسی اخیر گزارش می‌دهند که طب سوزنی و طب فشاری خطر ایجاد تهوع بعد از عمل جراحی را ۲۸ تا ۷۵ درصد کاهش می‌دهند.
به‌علاوه مطالعات نشان می‌دهند که هر دو روش به اندازه داروهای ضد تهوع در کاهش علائم مؤثر هستند و عملا بدون عوارض جانبی می‌باشند.
به طور مشابه، دو بررسی دیگر نشان می‌دهند که طب فشاری شدت تهوع و خطر ایجاد آن بعد از شیمی درمانی را کاهش می‌دهد.
همچنین شواهدی وجود دارد که طب سوزنی میتواند تهوع دوران بارداری را کاهش دهد. اما برای این مورد به تحقیقات بیشتری نیاز است.
بیشتر مطالعاتی که فایده‌ای را نشان می‌دهند، نقطه طب سوزنی نیگوان (Neiguan) که به آن نقطه P6 نیز گفته می‌شود را تحریک کردند.
شما می‌توانید این عصب را به سادگی با قرار دادن شست بر روی نقطه‌ای دو سه انگشت بالاتر از قسمت داخلی مچ دست و بین دو تاندون برجسته تحریک کنید. با شست خود حدود یک دقیقه این نقطه را فشار دهید و سپس این کار را برای دست دیگر نیز امتحان نمایید.
تکه‌ای از یک لیمو را بو کنید
رایحه‌های مرکباتی مانند عطر یک لیموی تازه بریده شده میتواند به کاهش تهوع در زنان باردار کمک کند.
در مطالعه‌ای، از گروهی متشکل از ۱۰۰ زن باردار خواسته شد به محض احساس تهوع، اسانس روغنی بادام یا لیمو را استنشاق نمایند.
در پایان این مطالعه ۴ روزه، تهوع آن‌هایی که اسانس لیمو را استنشاق کرده بودند، ۹ درصد کمتر از کسانی که به آن‌ها دارونمای روغن بادام داده بودند، ارزیابی شد.
بریدن یک لیمو یا خراشیدن پوست آن میتواند تاثیر مشابه داشته باشد، زیرا به آزاد شدن اسانس‌های روغنی آن در هوا کمک می‌کند. هنگامی که خانه نیستید، همراه داشتن یک شیشه کوچک اسانس روغنی لیمو برای بوییدن میتواند یک جایگزین کاربردی خوب برای لیموی تازه باشد.
تنفس خود را کنترل کنید
تنفس آهسته و عمیق میتواند به کاهش تهوع کمک کند.
در مطالعه‌ای، محققان تلاش کردند مؤثرترین رایحه آروماتراپی را برای کاهش تهوع ناشی از عمل جراحی مشخص کنند. آن‌ها از شرکت کنندگان خواستند در حالی که در معرض رایحه‌های مختلف قرار داشتند از طریق بینی هوا را داخل دهند و از طریق دهان آن را خارج نمایند.
همه شرکت کنندگان از جمله آن‌هایی که در گروه دارونما قرار داشتند (یعنی به آن‌ها دارونما یا پلاسیبو داده شده بود) کاهش تهوع را گزارش دادند. این موضوع باعث شد محققان احتمال دهند که تنفس کنترل شده میتواند باعث تسکین تهوع شود.
در یک مطالعه ثانویه، محققان تایید کردند که آروماتراپی و تنفس کنترل شده هر دو به صورت مستقل باعث تسکین تهوع می‌شوند. در این مطالعه تنفس کنترل شده، تهوع را در ۶۲ درصد موارد کاهش داد.
الگوی تنفس استفاده شده در این مطالعه اخیر، شرکت کنندگان را ملزم به دم از طریق بینی، نگه داشتن نفس و سپس بازدم نمود، که هر کدام از این سه مرحله باید به اندازه شمردن تا سه طول بکشد.
از ادویه‌های خاص استفاده کنید
بعضی از ادویه‌ها درمان‌های خانگی محبوبی هستند که اغلب برای غلبه بر تهوع توصیه می‌شوند. بیشتر این ادویه‌ها را تنها شواهد گفتاری تایید می‌کنند و توسط مطالعات علمی پشتیبانی نمی‌شوند. با این حال قدرت مقابله با تهوع این سه ادویه را برخی از شواهد علمی تایید می‌کنند:
- پودر رازیانه: میتواند علائم قاعدگی از جمله تهوع را کاهش دهد و به زنان کمک نماید دوره‌های قاعدگی کوتاه‌تری داشته باشند.
- دارچین: میتواند شدت تهوعی را که زنان در دوران قاعدگی تجربه می‌کنند کاهش دهد.
- عصاره زیره: میتواند به بهبود علائمی مانند دردهای شکمی، تهوع، یبوست و اسهال در افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر کمک نماید.
اگر چه این سه ادویه می‌توانند به تسکین تهوع در برخی از افراد کمک کنند، تعداد تحقیقات در این مورد کم است و برای نتیجه‌گیری قوی به مطالعات بیشتری نیاز است.
همچنین لازم به ذکر است که این مطالعات از دوزهای ۱۸۰ تا ۴۲۰ میلی‌گرمی در روز استفاده کرده‌اند. استفاده از این دوزهای بسیار بالا در مصرف روزانه طبیعی از این ادویه‌ها، دشوار است.
عضلات خود را آرام نمایید
آرام‌سازی ماهیچه‌ها میتواند به تسکین این حس آزاردهنده کمک کند. یکی از روش‌هایی که برای آرام‌سازی استفاده می‌شود، آرمیدگی پیش‌رونده عضلانی (PMR) نام دارد. برای این کار (به عنوان روشی برای رسیدن به آرامش ذهنی و فیزیکی) فرد باید عضلات خود را با یک ترتیب مداوم منقبض و سپس شل نماید.
اخیرا یک بررسی دریافت که PMR روشی مؤثر برای کاهش شدت تهوع ناشی از شیمی‌درمانی است.
یکی دیگر از راه‌های رفع تنش عضلات استفاده از ماساژ است.
در یک مطالعه، گروهی از بیماران شیمی درمانی در طول درمانشان ۲۰ دقیقه تحت ماساژ قسمت پایین دست یا پا قرار گرفتند. این افراد در مقایسه با کسانی که ماساژ داده نشدند ۲۴ درصد کمتر دچار تهوع شدند.
مکمل ویتامین B6 مصرف کنید
ویتامین B6 به عنوان یک درمان جایگزین به زنان بارداری که ترجیح می‌دهند از داروهای ضد تهوع استفاده نکنند توصیه می‌شود.
چندین مطالعه گزارش می‌دهند که مکمل‌های ویتامین B6 (پیریدوکسین) تهوع دوران بارداری را کاهش می‌دهند. به همین دلیل برخی از متخصصان استفاده از مکمل ویتامین B6 را در دوران بارداری به عنوان درمان خط اول مقابله با تهوع خفیف توصیه می‌کنند.
به طور کلی دوزهای ویتامین B6، تا ۲۰۰ میلی‌گرم در روز بی‌خطر در نظر گرفته می‌شوند و عملا عوارض جانبی ایجاد نمی‌کنند. بنابراین این روش درمانی جایگزین میتواند ارزش امتحان کردن داشته باشد. با این حال مطالعات زیادی در این رابطه صورت نگرفته است و برخی گزارش می‌دهند که این درمان تاثیری ندارد.
می‌توانید برای تهیه قرص ویتامین B6 سیمرغ (رفع تهوع بارداری و کم‌خونی) روی دکمه زیر کلیک کنید.
چند روش دیگر برای کاهش تهوع
علاوه بر نکات بالا در اینجا به توصیه‌های دیگری برای کاهش احتمال ایجاد تهوع و کمک به تسکین علائم آن می‌پردازیم.
از مصرف غذاهای تند و چرب پرهیز کنید
یک رژیم غذایی ملایم متشکل از غذاهایی مانند برنج، موز، سس سیب، کراکر یا سیب زمینی پخته شده میتواند این حس را تسکین و احتمال ناراحتی معده را کاهش دهد.
به وعده‌های غذایی خود پروتئین اضافه کنید
وعده‌های غذایی غنی از پروتئین بهتر از وعده‌های غذایی چرب یا با کربوهیدرات بالا می‌توانند با این احساس ناخوشایند مقابله کنند.
از وعده های غذایی پر حجم پرهیز کنید
هنگامی که تهوع دارید، انتخاب وعده‌های غذایی کوچک با تعداد بیشتر ممکن است به کاهش علائم کمک کند.
بعد از غذا دراز نکشید
در بعضی از افراد، احتمال رفلاکس معده و تهوع با دراز کشیدن ۳۰ تا ۶۰ دقیقه بعد از وعده غذایی بیشتر می‌شود.
در وعده‌های غذایی مایعات مصرف نکنید
نوشیدن مایعات همراه غذا میتواند احساس سیری را افزایش دهد که این مسئله ممکن است در برخی از افراد باعث بدتر شدن حالت تهوع شود.
مایعات کافی مصرف کنید
دهیدراته شدن (کم‌آبی) بدن میتواند تهوع را بدتر کند. اگر تهوع شما با استفراغ همراه است، آب از دست رفته بدن خود را با نوشیدن مایعات غنی از الکترولیت مانند آب معدنی جبران کنید.
از استنشاق رایحه‌های قوی پرهیز کنید
این بوها ممکن است تهوع را مخصوصا در دوران بارداری بدتر کنند.
مکمل‌های آهن مصرف نکنید
زنان باردار با سطح آهن طبیعی، باید در سه ماهه اول از مصرف مکمل آهن پرهیز کنند، زیرا میتواند باعث بدتر شدن حالت تهوع شود.
ورزش کنید
مخصوصا ورزش‌های هوازی و یوگا می‌توانند روش‌هایی مفید برای کاهش تهوع در برخی از افراد باشند.
لازم به ذکر است که نکات اخیر را فقط برخی از شواهد گفتاری تایید می‌کنند. این روش‌ها خطر کمی دارند و می‌توانند ارزش امتحان کردن داشته باشند.
جمع‌بندی
تهوع، احساس ناخوشایندی است که میتواند در مواقع مختلف و به دلایل گوناگون ایجاد شود. در این مقاله از مجله سلامت مفید طب با چندین روش موثر برای کاهش یا غلبه بر حالت تهوع از جمله مصرف زنجبیل و بوییدن لیموی تازه آشنا شدیم.
شما می‌توانید برای تهیه قرص ومیگان دینه (تهوع، سرگیجه و سوء هاضمه) از سایت داروخانه آنلاین دکتر اصیلی (مفید طب) روی دکمه زیر کلیک کنید.
منبع: سایت healthline
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.
