اگر دوران بارداری مثل یک چرخ و فلک احساسی باشد که بالا و پایین دارد، دوران پس از زایمان یک گردباد احساسی است که اغلب پر از نوسانات خلقی، گریه‌های ناگهانی و بی اختیار و تحریک پذیری است. در این دوران، نه تنها زایمان باعث تنظیمات هورمونی سرکش در شما می‌شود، بلکه همچنین شاهد حضور یک انسان جدید در خانه‌تان هستید. همه این تحولات می‌تواند در ابتدا بیشتر باعث احساس غم، استرس و اضطراب شود تا آن احساس شادی و لذتی که انتظارش را داشتید. بسیاری از افراد این احساس غم (baby blues) را به عنوان بخش نرمالی از بهبودی پس از زایمان تجربه می‌کنند. اما این احساسات معمولا یک تا دو هفته پس از زایمان از بین می‌رود.
با این حال مادرانی که بعد از دو هفته همچنان درگیر این احساسات هستند، ممکن است افسردگی پس از زایمان یا PPD داشته باشند که با علائم شدیدتری مشخص می‌شود و از baby blues بیشتر طول میکشد. افسردگی پس از زایمان در صورت عدم درمان می‌تواند ماه‌ها و یا حتی سال‌ها همراه شما باشد.
در این مقاله از مجله سلامت مفید طب به این مسئله می‌پردازیم که افسردگی پس از زایمان چقدر طول میکشد و برای اینکه زودتر احساس بهتری پیدا کنید چه کارهایی می‌توانید انجام دهید. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
افسردگی بعد از زایمان چیست و چه علائمی دارد؟
افسردگی بعد از زایمان یا PPD نوعی افسردگی بالینی است که بعد از زایمان شروع می‌شود. علائم متداول آن شامل موارد زیر هستند:
- از دست دادن اشتها
- خستگی یا گریه بیش از حد
- مشکل در ارتباط برقرار کردن با فرزندتان
- بی‌قراری و بی‌خوابی
- اضطراب و حملات پانیک
- احساس شدید خستگی، عصبانیت، ناامیدی یا شرمندگی
به طور قطعی مشخص نیست که چه چیزی باعث افسردگی پس از زایمان می‌شود، اما مانند انواع دیگر افسردگی، احتمالا PDD نیز ناشی از چندین عامل مختلف است.
دوران پس از زایمان، دوران آسیب‌پذیری است که در طی آن بسیاری از دلایل متداول افسردگی هم‌زمان اتفاق می‌افتند. برخی از این موارد تغییرات بیولوژیکی، استرس شدید و تغییرات اساسی در زندگی هستند. برای مثال موارد زیر می‌توانند بعد از تولد کودک اتفاق بیفتند:
- به اندازه کافی نمی‌خوابید.
- بدن شما در حال کنار آمدن با تغییرات هورمونی اساسی است.
- شما در حال ریکاوری یا بهبودی بعد از زایمان هستید که ممکن شامل مداخلات پزشکی یا جراحی بوده باشد.
- مسئولیت‌های جدید و چالش برانگیز دارید.
- ممکن است از نحوه زایمانی که داشتید احساس دلسردی کنید.
- می‌توانید احساس انزوا، تنهایی و سردرگمی داشته باشید.
افسردگی بعد از سقط جنین
خوب است یادآوری کنیم که عبارت پس از زایمان اساسا به معنی برگشتن به دوران پیش از حاملگی است. بنابراین کسانی که سقط جنین داشته‌اند نیز می‌توانند بسیاری از تاثیرات ذهنی و فیزیکی دوران پس از زایمان از جمله افسردگی بعد از زایمان را تجربه کنند.
افسردگی بعد از زایمان در مردان
خوب است بدانیم که پدر نیز می‌تواند بعد از زایمان دچار افسردگی شود. گرچه ممکن است دچار تغییرات فیزیکی نشوند اما می‌توانند بسیاری از تغییرات سبک زندگی را تجربه کنند. یک بررسی در سال ۲۰۱۰، نشان می‌دهد که حدود ۱۰ درصد از پدران، دچار افسردگی پس از زایمان (مخصوصا بین ۳ تا ۶ ماه بعد از تولد) می‌شوند.
شما می‌توانید در صورت نیاز، برای تهیه شربت مفرح ابریشمی نیاک (ضد افسردگی و نشاط آور) از طریق سایت داروخانه آنلاین مفید طب روی دکمه زیر کلیک کنید:
افسردگی بعد از زایمان کی شروع می‌شود؟
افسردگی بعد از زایمان می‌تواند بلافاصله بعد از تولد کودک اتفاق بیفتد. اما از آنجایی که احساس ناراحتی، خستگی و به طور کلی آشفتگی در روزهای بعد از زایمان، طبیعی در نظر گرفته می‌شود، ممکن است متوجه این افسردگی نشوید.
ممکن است بعد از گذشتن مدت دوران عادی این احساس ناراحتی (baby blues) متوجه شوید که مسئله جدی‌تری در حال رخ دادن است. دوران بعد از زایمان معمولا شامل ۴ تا ۶ هفته اول پس از تولد کودک است و بسیاری از موارد افسردگی بعد از زایمان یا PPD در طول این زمان شروع می‌شوند. اما افسردگی پس از زایمان می‌تواند در دوران بارداری و تا یک سال پس از زایمان ایجاد شود. بنابراین اگر این احساسات را خارج از دوره معمول بعد از زایمان تجربه کردید، آن‌ها را نادیده نگیرید.
افسردگی بعد از زایمان چقدر طول میکشد؟
چون افسردگی بعد از زایمان می‌تواند در هر زمانی از چند هفته تا ۱۲ ماه بعد از زایمان ایجاد شود، مدت زمان میانگینی برای طول آن وجود ندارد. یک بررسی در سال ۲۰۱۴، نشان داد که علائم افسردگی بعد از زایمان با گذشت زمان بهبود میابد و بسیاری از موارد افسردگی ۳ تا ۶ ماه بعد از شروع برطرف می‌شوند. در همین بررسی مشخص شد که بسیاری از شرکت‌کنندگان بعد از ۶ ماه، هنوز درگیر علائم این افسردگی بودند.
چرا افسردگی بعد از زایمان یا PPD برای بعضی از افراد بیشتر طول میکشد؟
جدول زمانی افسردگی بعد از زایمان برای افراد مختلف، متفاوت است. اگر برخی از فاکتورهای خطر را داشته باشید ممکن است افسردگی بعد از زایمان شما (حتی با درمان)، بیشتر طول بکشد. شدت علائم و مدت زمانی که پیش از شروع درمان، این علائم را داشتید، می‌تواند بر مدت PPD شما اثر بگذارد. عوامل یا فاکتورهای خطر شامل موارد زیر هستند:
- سابقه افسردگی یا بقیه بیماری‌های روانی
- مشکلات شیردهی
- دوران بارداری یا زایمان دشوار
- عدم حمایت همسر، اعضای خانواده یا دوستان
- تغییرات اساسی دیگری که در دوران بعد از زایمان در زندگی رخ می‌دهد مانند جا‌به‌جایی یا از دست دادن شغل
- سابقه افسردگی پس از زایمان، بعد از زایمان‌های قبلی
هیچ قاعده‌ای برای تعیین اینکه چه کسی دچار افسردگی پس از زایمان می‌شود و این افسردگی چقدر طول خواهد کشید، وجود ندارد. اما با درمان صحیح و زودهنگام، حتی اگر یکی از فاکتورهای خطر را داشته باشید، می‌توانید بهبود پیدا کنید.
تاثیر افسردگی پس از زایمان بر زندگی
می‌دانید که افسردگی بعد از زایمان می‌تواند باعث بروز علائم دشواری شود و متاسفانه می‌تواند روابط شما را تحت تاثیر قرار دهد. این مسئله تقصیر شما نیست. جمله قبلی را دوباره بخوانید چون دقیقا منظورمان همین است. همین موضوع، دلیل خوبی برای دریافت درمان و کوتاه کردن دوره افسردگیتان است. درخواست کمک، هم برای شما و هم برای روابطتان خوب است. این روابط شامل موارد زیر هستند:
رابطه با شریک زندگی
اگر گوشه‌گیر یا منزوی شده باشید، ممکن است رابطه شما با همسرتان تحت تاثیر قرار بگیرد. بر طبق اظهار American Academy of Pediatrics هنگامی که شخصی مبتلا به افسردگی پس از زایمان است، احتمال ایجاد این افسردگی در شریک زندگی‌اش نیز دو برابر می‌شود.
رابطه با خانواده و دوستان
بقیه عزیزانتان ممکن است مشکوک شوند که مشکلی وجود دارد و یا متوجه شوند که مانند همیشه رفتار نمی‌کنید. اما ممکن است ندانند چطور کمک کرده یا با شما ارتباط برقرار کنند. این فاصله می‌تواند باعث افزایش احساس تنهایی در شما شود.
رابطه با فرزندان
افسردگی پس از زایمان می‌تواند بر رابطه در حال رشد شما با فرزندتان تاثیر بگذارد. این افسردگی علاوه بر مراقبت فیزیکی از کودک، می‌تواند نحوه ارتباط شما با او (بعد از تولد) را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین ممکن است باعث آسیب به روابط شما با فرزندان بزرگترتان شود.
حتی بعضی از محققان بر این باورند که PPD می‌تواند تاثیرات بلند مدت بر رشد اجتماعی و عاطفی کودک داشته باشد. یک مطالعه در سال ۲۰۱۸، نشان داد که احتمال مشکلات رفتاری در کودکان و افسردگی در فرزندان نوجوان شرکت‌کنندگانی که افسردگی بعد از زایمان داشتند، بیشتر بود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر دو هفته پس از زایمان احساس بهبودی نداشتید، با پزشک خود در تماس باشید. اگر هنوز بعد از دو هفته دچار احساسات شدید هستید، احتمالا دیگر احساس ناراحتی موقت بعد از زایمان یا baby blues نیست. از یک جهت این می‌تواند خبر خوبی باشد، زیرا به این معناست که شما می‌توانید برای بهبود احساسی که دارید کاری انجام دهید و نیازی نیست منتظر بمانید.
وقتی درخواست کمک می‌کنید، تا جایی که می‌توانید صادق باشید. می‌دانیم که صحبت درباره همه احساسات منفی که در رابطه با والد بودن دارید سخت است و نشان دادن اینکه چقدر درگیر هستید می‌تواند ترسناک باشد. با این حال هر چقدر در مورد افسردگی بعد از زایمانتان بیشتر صحبت کنید و صادق‌تر باشید، پزشک شما راحت‌تر و سریع‌تر می‌تواند به شما کمک کند.
به یاذ داشته باشید که به خاطر افسردگی بعد از زایمان سرزنش نخواهید شد. پزشک یا درمان‌گر شما فکر نمی‌کند که شما والد بد یا ضعیفی هستید. درخواست کمک، به نیرو نیاز دارد و از طرف دیگر کاری است که عشق شما را به خودتان و خانواده‌تان نشان می‌دهد.
وقتی درخواست کمک می‌کنید، تا جایی که می‌توانید صادق باشید.
درمان افسردگی بعد از زایمان
شما نمی‌توانید به تنهایی با افسردگی بعد از زایمان مبارزه کنید و به درمان‌های پزشکی و بهداشت روان نیاز دارید. دریافت سریع این درمان به این معناست که شما می‌توانید تا بیشترین حد توان خود کودکتان را دوست داشته باشید و از او مراقبت کنید.
چندین گزینه برای درمان افسردگی پس از زایمان وجود دارد و ممکن است شما به استفاده از بیش از یک نوع استراتژی نیاز داشته باشید. همچنین بعضی از تغییرات سبک زندگی می‌توانند به تسریع بهبودی کمک کنند. تا زمانی که ترکیبی از روش‌های درمانی مناسبتان را پیدا نکردید، متوقف نشوید. رهایی از افسردگی بعد از زایمان با مداخلات صحیح امکان‌پذیر است.
ضد افسردگی‌ها
ممکن است درمان‌گر شما برای درمان افسردگیتان یک بازدارنده بازجذب سروتونین یا SSRI تجویز کند. چندین SSRI در دسترس هستند. پزشک شما با توجه به علائمتان بهترین گزینه با کمترین عوارض را پیدا می‌کند. بسیاری از SSRI ها با شیردهی سازگار هستند. اما حتما به پزشکتان بگویید که در دوران شیردهی هستید تا بتواند دارو و دوز مناسب را برای شما انتخاب کنند.
مشاوره
رفتار درمانی شناختی (CBT) یک استراتژی خط اول برای درمان افسردگی از جمله علائم افسردگی پس از زایمان است.
گروه درمانی
به اشتراک گذاشتن تجربه‌هایتان با والدین دیگری که افسردگی بعد از زایمان دارند می‌تواند مفید باشد. پیدا کردن یک گروه حمایتی چه حضوری باشد و چه آنلاین می‌تواند یک حلقه نجات ارزشمند باشد.
جمع‌بندی
بیشتر موارد افسردگی بعد از زایمان چند ماه طول می‌کشند. افسردگی تمام بدن شما (نه تنها مغز) را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ممکن است اینکه دوباره احساس کنید خودتان هستید، زمان‌بر باشد. شما می‌توانید با دریافت کمک هر چه سریع‌تر از افسردگی بعد از زایمان بهبود پیدا کنید.
می‌دانیم که وقتی درگیر افسردگی هستید ارتباط برقرار کردن سخت است. اما اگر احساس می‌کنید افسردگی بر کیفیت زندگی یا تواناییتان برای مراقبت از فرزندتان تاثیر گذاشته است، سعی کنید با شریک زندگیتان، یک عضو مورد اعتماد از خانواده، یک دوست یا درمانگرتان ارتباط برقرار کنید. هر چه زودتر کمک بگیرید، زودتر بهبود می‌یابید.
شما می‌توانید در صورت نیاز برای تهیه قطره گل سرخ باریج (ضد افسردگی و تقویت میل جنسی) از طریق داروخانه آنلاین مفید طب روی دکمه زیر کلیک کنید:
منبع: سایت healthline
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.
