همانطور که همه ما می‌دانیم قلب جایگاه اصلی و سرمنشاء زندگی ماست. طب سنتی اهمیت ویژه‌ای به قلب و سلامتی و تقویت آن قائل می‌شود. در این مقاله به روش‌های توصیه شده برای تقویت قلب در طب سنتی می‌پردازیم و داروهای ترکیبی برای این منظور را به شما معرفی می‌کنیم. با مجله سلامت مفیدطب همراه باشید.
اهمیت قلب در طب سنتی
در طب ایرانی از نظر عملکرد، قلب معدن حرارت غریزی و روح است و به این واسطه تمامی عملکردهای روح انسان در بدن با عملکرد قلب ارتباط پیدا می‌کند. در طب سنتی، «طبیعت مدبره» که مدیریت تمام کارهای غیر ارادی بدن را به عهده دارد، توسط حرارت غریزی عمل می‌کند و قلب، عضوی است که معدن این حرارت غریزی است. بنابراین، قلب جایگاه اصلی این طبیعیت و حرارت غریزی و سرمنشاء زندگی است. پس هر چیزی که به قلب و عملکرد آن آسیب برساند، درواقع به حرارت غریزی و قوای کلی زندگی انسان ضرر زده است.
همچنین قلب،در کنار کبد و دِماغ (مغز) سه عضو اصلی یا رئیسه هستند که به وسیله تعامل با یکدیگر، مزاج یا کیفیت بدن از نظر گرمی، سردی، خشکی و تری را تعیین می‌کنند.
ضعف قلب در طب سنتی
در طب ایرانی معیار مشخصی برای طبقه‌بندی شدت ضعف قلب وجود ندارد و فقط از روی نبض می‌توان شدت آن را حدس زد.
در طب مدرن، مفهوم ضعف قلب به این شکل وجود ندارد و شدت نارسایی (نه ضعف) قلب بر اساس معیارهای متفاوتی تقسیم‌بندی می‌شود. پزشک طب سنتی نیز در حین شرح حال گرفتن از بیمار، از جمله ضعف قلب، به تعدادی از علائم قلبی، در شرایط مختلف و شدت‌های متفاوت فعالیت توجه می‌کند.
تقویت قلب در طب سنتی
در طب سنتی، يكي از پايه‌های اصلی درمان، تقويت عضو درگیر بیماری است. در بیماری‌های ناشی از ضعف عضو يا سوءمزاج ساده كه ماده‌ی خارجی در ايجاد آن‌ها دخيل نيست، تعديل و تقويت، اصول اساسی درمان هستند.
همچنین تقويت، مفهومی وسيع‌تر از يك كلمه دارد. به اين معني كه داروی مقوی در طب سنتی، قوام عضو را اعتدال می‌دهد و مزاج آن را تعديل می‌بخشد. یعنی چه؟ يعنی مزاج بيش از حد سرد را گرم و بيش از حد گرم را سرد می‌كند، تا مانع ورود مواد بيماری‌زا به عضو مورد نظر شود.
برای مشاهده لیست انواع محصولات تقویت قلب می‌توانید از طریق سایت داروخانه اینترنتی مفیدطب اقدام به خرید کنید:
خرید بهترین قرص برای تقویت قلب
داروهای مقوی قلب طب سنتی
در كتاب مخزن الادويه كه از كتب مرجع داروشناسی طب سنتی است، بيش از 100 داروی مقوی قلب با ذكر مشخصات ظاهری و خواص فيزيكی و درمانی آن‌ها آورده شده است. برخی از اين موارد در زندگی روزمره به عنوان نوعی غذا شناخته می‌شوند، مانند سيب، به، انار و پسته.
برخی ديگر جزو ترکیبات معدنی هستند مانند ياقوت و زمرد. فرآورده‌های حيوانی خاصی هم در اين دسته قرار می‌گيرند، از جمله عصاره گوشت، زرده تخم مرغ و پنيرمايه. ترکیباتی که باعث تقویت قلب در طب سنتی می‌شوند عبارتند از: آمله، سنای مكی، قرنفل و كمون.
برخی از مفردات مانند آس، اترج، امرود، بادرنجبويه، سيب، دارچين، درونج، زعفران، زرنباد، سعد، صعتر، صندل، عنبر، عود، قاقله، گل سرخ، نعناع، نيلوفر و نسرين به دليل داشتن عطر و بوی خاص، ملايم و مناسب روح هستند و اين خاصيت يكی از مكانيسم‌های تقويت قلب توسط اين دسته از مقويات است. رايحه نيكو به دليل غذای روح شده و باعث دفع سموم و طراوت آن می‌شود.
ادويه مولد روح مانند زعفران، زرنباد، زرده تخم مرغ نيمه برشته، عنبر و عود به كمك تكثير مقدار روح و تغذيه آن، قلب را تقويت می‌كنند.
آمله
آمله به تنهايی به صورت مربا می‌تواند قلب را تقويت كند و البته در تركيب با ساير مقويات در انواع بيماری‌های قلبی مفيد و مؤثر است. براي مثال آمله در تركيب با مفردات مختلف می‌تواند انواع خفقان قلبی (متناظر با آريتمی در طب مدرن) را تسكين دهد. رفع كننده وسواس و دافع سودا است و قلب، معده، جگر و دِماغ را تقويت می‌كند و برای ضعف قلب ناشی از ازدیاد سردی و رطوبت قلب مفيد است.
به
یکی دیگر از مواردی که برای تقویت قلب در طب سنتی به آن اشاره شده است، میوه “به” است. به، كه در كتب طبی، سفرجل ناميده می‌شود، به صورت مربای به، سكنجبين سفرجلی و شربت سفرجل ساده قادر به تقويت قلب است. به، مسرت‌افزای روح و تقويت‌كننده قوه زندگی محسوب می‌شود.
گل سرخ
از گل سرخ كه معطّر است، فرآورده‌های ساده‌ای تهيه می‌شود كه همه مقوی دل هستند. برای نمونه نوشيدن گلاب و بوييدن آن و گلقند شكری ساخته شده از آن مقوی قلب هستند و شربت گل سرخ در امراض قلبی ناشی از صفرا و سودای سوخته مفيد است.
برای خرید قطره گل سرخ باریج می‌توانید روی لینک زیر کلیک کنید:
بادرنجبويه
بادرنجبویه كه نام ديگر آن ترنجان است، از چند طریق باعث تقويت قلب در طب سنتی می‌شود. عرق بادرنجبويه مقوی اعضاء رئيسه است و شربت بادرنجبويه در درمان خفقان ناشی از سردی و سوءمزاج سرد و سوداوی قلب به كار می‌رود.
گل گاوزبان
گاوزبان یکی از پرکاربردترین مقوی‌های قلب در طب سنتی است که می‌تواند سودای اضافی را دفع کرده و مزاج قلب را چه سرد باشد و چه گرم، تعدیل کند. خميره گاوزبان، شربت گاوزبان ساده، عرق گاوزبان و گل انگبين آن همگی مقوی قلب هستند و جهت درمان برخی از بيماری‌های قلبی نيز مفيد هستند.
شاید علاقند باشید درمورد معجزه شربت گل گاوزبان در درمان بیماری‌ها بیشتر بخوانید.
همانطور که ذکر شد، برخی از اين مقويات قلب، خاصيت غذایی دارند. پزشكان و درمانگران می‌توانند اين مواد را جهت پيشگيری و درمان بيماری‌های قلبی در رژيم غذایی مردم وارد كرده، مصرف دارو را به حداقل برسانند. برای مثال تعدادی از اين مفردات مقوی که باعث تقویت قلب در طب سنتی می‌شوند مانند آمله، سيب، به، گل سرخ، نسترن، گلابی، پسته، اترج، اسطوخودوس و گاوزبان می‌تواند براي تهيه مربا، رب و افشره استفاده شود. و برخی ديگر نيز از گذشته به عنوان ادويه‌های غذایی مرسوم بوده‌اند مانند دارچين، زعفران، قاقله و تخم گشنيز كه به راحتی در غذای روزمره گنجانده می‌شوند.
معرفی محصولات گیاهی مقوی قلب
باوجود اينكه اين مفردات به تنهایی نيز مفيد و مؤثر هستند، طبيبان سنت با توجه به خواص آن‌ها و بيماری‌های مورد نظر، داروهای ترکیبی بسياری را فراهم كرده‌اند كه اصل و پايه آن‌ها همين مفرده‌ها هستند. برای مثال داروهای تركيبی متعددی (به صورت معجون، شربت، قرص و…) با پايه آمله، گل گاوزبان، بادرنجبويه، ابريشم و ساير مقويات جهت تقویت قلب در طب سنتی ساخته شده‌اند كه در حفظ سلامتی و درمان انواع امراض قلب كاربرد دارند.
در ادامه برخی از داروهای ترکیبی موثر برای تقویت قلب در طب سنتی را معرفی خواهیم کرد:
تونیک مصفای خون نیاک
تونیک مصفای خون نیاک یک داروی عالی برای تصفیه و پاکسازی خون و مجاری عروقی است. مصرف این دارو در تقویت قلب و اعصاب، تقویت و پایدار نمودن عروق، پاکسازی و بازسازی عروق و همچنین پیشگیری از وقوع سرطان و عوارض پیری اثر فوق‌العاده‌ای دارد. جهت خرید تونیک مصفای خون می‌توانید بر لینک زیر کلیک کنید و به راحتی این محصول را دریافت کنید:
شربت امبرباریس هرباکینگ
شربت امبرباریس چیست؟ این محصول حاوی کنسانتره زرشک، سیب و لیمو می‌باشد و دافع سموم بدن بوده و باعث کاهش تپش قلب می‌شود.
قطره گیاهی استراگل
قطره استراگل یک قطره گیاهی برای تقویت قلب بوده و عصاره زنجبیل و سیر را در ترکیبات خود دارد. این محصول به عنوان قطره گیاهی باز کننده عروق نیز شناخته می‌شود. برای کاهش فشار خون، کاهش کلسترول و پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی مفید و مؤثر است.
قرص کاردیوتون دینه
این قرص که حاوی عصاره خشک استاندارد کراتاگوس می باشد، موجب بهبود و تقویت خون رسانی قلب گردیده و به درمان فشار خون کمک می کند. قرص کاردیوتون دینه سرشار از آنتی اکسیدان بوده و برای ناراحتی های عصبی قلب چون تپش و درد در قفسه سینه نیز مفید می باشد.
توجه داشته باشید که تشخیص مشکلات قلبی کار پیچیده‌ای بوده و بهتر است مصرف داروهای مقوی قلب حتما تحت نظر پزشک متخصص طب سنتی یا متخصص قلب و عروق، انجام شود.
شما می‌توانید برای تهیه انواع محصولات گیاهی، مولتی ویتامین و مکمل، محصولات آرایشی و بهداشتی و… به داروخانه اینترنتی مفیدطب مراجعه نمایید. سوالات و نظرات خود را در قسمت نظرات این مقاله یا صفحه محصولات ثبت کنید تا متخصصین داروساز ما به آن‌ها پاسخ دهند.
منابع:
- Ghorbani F, Keshavarz M, Nazem E, Imani A, Faghihi M. Overall meaning of cardiotonic and its mechanisms of action from the viewpoint of Iranian traditional medicine. jiitm. 2014; 5 (3) :196-204
- Firouzi Bostanabad R, Zargaran A, Ghods R, Asghari M, Nojavan F, Moradi Dehnavi H. Heart history taking and physical examination from the perspective of Persian medicin. jiitm. 2018; 9 (2) :135-142
- Heidari M, Norooz Zadeh R, Abbasi M. The use of herbal drugs in cardiovascular diseases: A review article. پرستاری قلب و عروق. 2013; 2 (2) :70-77
- Ghods R, Moeini R, Gorji N, Ghorbani F. Investigating the Causes of Heart Failure based on Persian Medicine Point of View . JBUMS. 2017; 19 (7) :72-78
- ربیع زاده، فاطمه،1398،معرفی گیاهان دارویی طب سنتی مقوی قلب،ششمین همایش ملی گیاهان دارویی طب سنتی وکشاورزی ارگانیک،همدان
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.
