تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) یکی از شایعترین اختلالات هورمونی در زنان در سنین باروری است که با علائمی مانند قاعدگی نامنظم، افزایش سطح آندروژن (هورمونهای مردانه) و وجود کیستهای متعدد در تخمدانها شناخته میشود. این اختلال میتواند تأثیراتی مهم بر روی باروری و سلامت عمومی فرد داشته باشد. بسیاری از خانمها به دنبال روشهای طبیعی و گیاهی برای کنترل علائم این بیماری هستند. در این راستا، مکملهای گیاهی مانند قرص پریمنتا نوتراکس که حاوی ترکیباتی مثل نخل ارهای، پنج انگشت، خار مریم و دیگر گیاهان دارویی هستند، به عنوان گزینههای محبوب مطرح میشوند. در این مقاله از مجله سلامت داروخانه آنلاین مفیدطب درباره اثرات قرص پریمنتا برای تنبلی تخمدان توضیح میدهیم و بررسی میکنیم که آیا ترکیبات این داروی گیاهی برای PCOS مفید است یا خیر. با ما همراه باشید.
معرفی پریمنتا؛ این کپسول برای چیست؟
قرص پریمنتا نوتراکس یک داروی گیاهی برای تنظیم سیکل نامنظم قاعدگی است. این محصول همچنین برای بهبود علائم PMS و علائم یائسگی موثر واقع میشود.
در هر بسته پریمنتا ۳۰ عدد کپسول وجود دارد. توجه کنید که پریمنتا به فرم «کپسول» است اما با عنوان «قرص» نیز شناخته میشود.
به طور خلاصه، شرکت داروسازی پارس حیان قرص پریمنتا را برای کاربردهای زیر فرموله و عرضه کرده است:
- تنظیم سیکل نامنظم قاعدگی
- بهبود علائم پیش از قاعدگی
- بهبود علائم یائسگی
در بخشهای بعدی با بررسی دقیقتر ترکیبات و ویژگیهای قرص پریمنتا، بررسی میکنیم که آیا این محصول برای تنبلی تخمدان نیز مفید است یا خیر.
جدول ترکیبات قرص پریمنتا
ترکیبات و مقدار هر ۲ کپسول پریمنتا (دوز روزانۀ توصیهشده توسط بروشور) را در جدول زیر مشاهده میکنید:
عنوان فارسی ترکیبات پریمنتا (نام علمی، نام عمومی انگلیسی) | مقدار به ازای هر ۲ کپسول |
میوه گیاه نخل ارهای (Saw Palmetto, Serenoa repens) | ۲۰۰ میلیگرم |
میوه گیاه پنج انگشت (Chaste Tree Berry, Vitex agnus-castus) | ۱۰۰ میلیگرم |
دانه گیاه خارمریم (Milk Thistle, Silybum marianum) | ۵۰ میلیگرم |
گیاه تمشک قرمز (Red Raspberry, Rubus idaeus) | ۵۰ میلیگرم |
ریشه گیاه یام وحشی (Wild Yam, Dioscorea villosa) | ۵۰ میلیگرم |
گیاه قاشقک (Skullcap, Scutellaria lateriflora) | ۵۰ میلیگرم |
تنبلی تخمدان (PCOS) در بدن چگونه عمل میکند؟
برای این که بتوانیم دقیقتر بررسی کنیم که قرص پریمنتا برای تنبلی تخمدان میتواند چه اثراتی داشته باشد، در ادامه توضیح میدهیم که بروز تنبلی تخمدان در بدن ممکن است با چه فرایندهایی مرتبط باشد. در ابتدا باید گفت که علت دقیق تنبلی تخمدان (PCOS) مشخص نیست. اما عواملی که ممکن است نقش داشته باشند شامل موارد زیر است:
مقاومت به انسولین
انسولین هورمونی است که توسط پانکراس تولید میشود و به سلولها کمک میکند از قند به عنوان منبع انرژی استفاده کنند. اگر سلولها به عملکرد انسولین مقاوم شوند، سطح قند خون افزایش مییابد و بدن ممکن است انسولین بیشتری تولید کند تا سطح قند خون را پایین بیاورد. تولید بیش از حد انسولین ممکن است باعث تولید بیش از حد هورمون مردانه آندروژن شود که میتواند باعث مشکل در تخمک گذاری (فرایند آزاد شدن تخمکها از تخمدان) شود.
یکی از نشانههای مقاومت به انسولین، لکههای تیره و مخملی روی پوست در ناحیه گردن، زیر بغل، کشاله ران یا زیر پستانها است. افزایش اشتها و افزایش وزن نیز ممکن است نشانههای دیگر باشند.
التهاب خفیف
گلبولهای سفید موادی را در پاسخ به عفونت یا آسیب تولید میکنند که به این فرآیند التهاب خفیف (low-grade inflammation) گفته میشود. تحقیقات نشان میدهند که افراد مبتلا به تنبلی تخمدان نوعی التهاب خفیف و طولانیمدت دارند که باعث تولید آندروژنها در تخمدانهای پلیکیستیک میشود. این وضعیت میتواند به مشکلات قلبی و عروقی منجر شود.
وراثت
تحقیقات نشان میدهند که برخی از ژنها ممکن است با تنبلی تخمدان مرتبط باشند. داشتن سابقه خانوادگی این بیماری میتواند در ابتلا به آن نقش داشته باشد.
آندروژن بیش از حد
در PCOS، تخمدانها ممکن است مقادیر بالایی از آندروژن تولید کنند. داشتن آندروژن زیاد باعث اختلال در تخمکگذاری میشود. این به آن معنی است که تخمکها بهطور منظم رشد نمیکنند و از فولیکولها آزاد نمیشوند. همچنین آندروژن اضافی میتواند منجر به هیرسوتیسم (رشد موهای زائد یا «مردمویی») و آکنه شود.
علائم تنبلی تخمدان (PCOS)
علائم تنبلی تخمدان اغلب در زمان اولین دوره قاعدگی شروع میشوند، اما گاهی اوقات این علائم در دوران بعدی زندگی و پس از چندین دوره قاعدگی ظاهر میشوند. این علائم متنوع هستند و معمولاً در صورت داشتن حداقل دو مورد از نشانههای زیر، تشخیص داده میشود:
- قاعدگیهای نامنظم: داشتن تعداد کم دورههای قاعدگی یا دورههای نامنظم، یکی از علائم شایع PCOS است. بهطور مثال، ممکن است در طول یک سال کمتر از ۹ دوره قاعدگی داشته باشید که این دورهها ممکن است بیش از ۳۵ روز فاصله داشته باشند.
- مقدار زیاد آندروژن: همانطور که در بخش قبل گفتیم، سطح بالای هورمون آندروژن ممکن است باعث رشد بیش از حد موهای صورت و بدن (هیرسوتیسم) شود. همچنین ممکن است آکنه شدید و ریزش مو با الگوی مردانه رخ دهد.
- تخمدانهای پلیکیستیک: تخمدانها ممکن است بزرگتر از حد طبیعی باشند و حاوی فولیکولهای زیادی با تخمکهای نارس باشند که این وضعیت میتواند عملکرد تخمدانها را مختل کند.
این علائم معمولاً در افرادی که اضافه وزن دارند، شدیدتر است.
قرص پریمنتا برای تنبلی تخمدان چه اثراتی دارد؟
پس از آشنایی با ویژگی های سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) در این بخش با بررسی یک به یک ترکیبات قرص پریمنتا، به این موضوع میپردازیم که قرص پریمنتا برای تنبلی تخمدان میتواند مفید باشد یا خیر.
توجه کنید که حتی اگر این محصول برای تنبلی تخمدان اثراتی مثبت به همراه داشته باشد، لازم است قبل از مصرف آن با پزشک خود مشورت نمایید. همچنین در نظر داشته باشید که این محصول مخصوصاً برای این مشکل فرموله نشده و بنابراین دادهای از تاثیر این ترکیبات در کنار هم (در قرص پریمنتا) بر روی تنبلی تخمدان در دست نیست. با این حال هر یک از ترکیبات پریمنتا ممکن است بتواند در بهبود علائم PCOS مفید واقع شود که در ادامه بررسی میکنیم.
گیاه نخل اره ای
نخل اره ای غنی از فیتواسترول با عملکرد آنتی استروژنی در بهبود سندروم پیش از قاعدگی و دوران یائسگی بانوان از جمله کرامپ، درد و پیچش عضلات رحمی موثر میباشد.
این گیاه به دلیل خواص ضد آندروژنی خود نیز مشهور است. این گیاه میتواند فعالیت «آنزیم ۵-آلفا ردوکتاز» را مهار کند، آنزیمی که تستوسترون را به DHT (دیهیدروتستوسترون) تبدیل میکند. این فرآیند در زنان مبتلا به PCOS که با مشکلاتی مانند هیرسوتیسم (رشد موهای زائد) و ریزش مو روبرو هستند، میتواند مفید باشد.
بنابراین تاثیر قرص پریمنتا برای تنبلی تخمدان به واسطه داشتن نخل ارهای، ممکن است اینگونه باشد که به کاهش آندروژنها و کاهش علائمی مثل هیرسوتیسم و ریزش مو کمک کند. همچنین پریمنتا با داشتن نخل ارهای میتواند در تنظیم پرولاکتین، که در PCOS بالا است و ممکن است باعث تخمدان پلیکیستیک و بی نظمی قاعدگی شود، مفید باشد.
دوز گیاه نخل اره ای در پریمنتا، ۲۰۰ میلیگرم است که نسبتاً نزدیک به دوز توصیهشده (۱۶۰-۳۲۰ میلیگرم) بوده و بهطور معمول مؤثر است.
گیاه پنج انگشت یا ویتکس
گیاه پنج انگشت گونهای از خانواده نعناع میباشد که با پیشگیری از نوسانات استروژنی و پرولاکتینی علائم سندروم پیش از قاعدگی (PMS) و یائسگی از جمله افسردگی، اضطراب، سردرد و درد ناحیه سینه را کاهش میدهد.
این گیاه میتواند در تنظیم هورمونهای مرتبط با چرخه قاعدگی تاثیر داشته و به تنظیم قاعدگی کمک کند.
قرص پریمنتا برای تنبلی تخمدان به واسطه داشتن گیاه پنج انگشت به تنظیم سطح پرولاکتین و افزایش تولید پروژسترون کمک میکند که میتواند در تنظیم تخمکگذاری و بهبود علائم PCOS اثر مثبت داشته باشد. این ترکیب بهویژه برای زنانی که مشکل در تخمکگذاری و دورههای قاعدگی نامنظم دارند، مفید است.
دوز این گیاه در پریمنتا، ۱۰۰ میلیگرم میباشد که معمولاً در مطالعات به کار رفته است؛ بنابراین برای تاثیرات مناسب بر تنظیم هورمونها کافی به نظر میرسد.
گیاه خار مریم
گیاه خار مریم با داشتن خاصیت ضد انقباض طبیعی سبب کاهش انقباضات و اسپاسمها و در نتیجه کاهش دردهای قاعدگی میشود. همچنین، این گیاه به عنوان تعدیلکننده اثرات استروژنی شناخته شده و با حفظ تعادل هورمونی یکی از عمومیترین گیاهان جهت کنترل علائم پیش از یائسگی میباشد.
خار مریم به دلیل خواص آنتیاکسیدانی و توانایی محافظت از کبد شناخته میشود. این گیاه همچنین ممکن است به تنظیم قند خون کمک کند.
تاثیر خار مریم موجود در قرص پریمنتا بر تنبلی تخمدان آن جایی خود را نشان میدهد که با کمک به سلامت کبد و تنظیم متابولیسم چربیها و قند، میتواند در بهبود علائم متابولیک مرتبط با این مشکل مفید باشد؛ اما تأثیر مستقیم خار مریم بر تخمدانها ثابت نشده است.
البته در نظر داشته باشید که دوز خار مریم در پریمنتا، ۵۰ میلیگرم است و ممکن است به عنوان یک آنتیاکسیدان و محافظ کبد مفید باشد، اما مطالعات مربوط به PCOS اغلب از دوزهای بالاتری استفاده میکنند.
گیاه قاشقک
گیاه قاشقک به دلیل اثرات آرام بخش و تسکین دهندۀ ملایم التهابات، سردرد، معده درد ناشی از نفخ و انقباضات قاعدگی معروف است و میتواند در کاهش استرس و اضطراب موثر باشد.
پریمنتا با داشتن این گیاه میتواند اینگونه بر تنبلی تخمدان موثر باشد: استرس و اضطراب میتوانند علائم PCOS را تشدید کنند و این گیاه با کاهش استرس میتواند به بهبود عمومی علائم کمک کند. با این حال، اثر مستقیم قاشقک بر تخمدانها مشاهده نشده است.
دوز گیاه قاشقک در پریمنتا ۵۰ میلیگرم است که معمولاً برای خواص آرامبخش این گیاه کافی میباشد.
گیاه تمشک قرمز
تمشک قرمز غنی از ویتامینها و مواد معدنی به ویژه ویتامین B، کلسیم و منیزیم بوده و به عنوان تسکیندهندۀ گرفتگی عضلات و موثر در رفع علائم PMS و یائسگی شناخته شده است.
برگهای تمشک قرمز به تقویت عضلات رحم و بهبود سلامت دستگاه تولید مثل نیز مشهور هستند.
این گیاه بیشتر به عنوان تقویتکننده رحم و تنظیمکننده قاعدگی استفاده میشود، اما شواهد علمی کافی برای تاثیر مستقیم آن بر PCOS وجود ندارد.
دوز تمشک قرمز در پریمنتا ۵۰ میلیگرم ممکن است برای تقویت کلی سلامت تولید مثل مفید باشد اما برای نتیجهگیری دربارۀ به همراه داشتنِ تاثیرات خاص بر تنبلی تخمدان، نیاز به مطالعات بیشتر است.
گیاه یام وحشی
یام وحشی گیاهی موثر در رفع نوسانات خلق و خو، اصطراب و بیقراری بوده و جهت درمان التهابات کولون، کرامپ، درد کلیوی و بیماریهای روماتیسمی کاربرد دارد.
این گیاه به عنوان منبع طبیعی دیوسژنین شناخته میشود که به تنظیم هورمونها کمک میکند.
درباره تاثیر قرص پریمنتا برای تنبلی تخمدان به واسطه داشتن یام وحشی، باید گفت که اگرچه در برخی موارد این گیاه بهعنوان تقویتکننده هورمونی طبیعی مطرح شده است، شواهد علمی کافی برای تاثیر آن بر این سندرم و تخمکگذاری وجود ندارد.
دوز یام وحشی در پریمنتا ۵۰ میلیگرم است که به طور معمول برای کاربرد عمومی در تنظیم هورمونها توصیه میشود.
***
بیشتر ترکیبات موجود در کپسول پریمنتا به طور بالقوه میتوانند به تنظیم هورمونها و کاهش علائم تنبلی تخمدان کمک کنند، به ویژه نخل ارهای و پنج انگشت که هر دو در کاهش آندروژنها و تنظیم چرخه قاعدگی موثرند.
در مجموع، پریمنتا میتواند به کاهش علائم مرتبط با تنبلی تخمدان از جمله نامنظمیهای قاعدگی، هیرسوتیسم و مرتبط با PCOS کمک کند. با این حال، این محصول برای برخی از افراد ممکن است تأثیرات محدودتری داشته باشد و به دلیل دوزهای مختلف موجود در مطالعات، مشورت با پزشک پیش از مصرف، توصیه میشود.
جمع بندی
در این مقاله بررسی کردیم که قرص پریمنتا برای تنبلی تخمدان بر اساس اثر ترکیباتش مفید است یا خیر. به طور کلی میتوان گفت پریمنتا به کاهش برخی از علائم مرتبط با PCOS کمک میکند. با این حال قبل از مصرف این دارو، حتما با پزشک خود مشورت نمایید.
شما میتوانید محصولات مختلف شامل انواع قرص گیاهی برای تنظیم قاعدگی را در دستهبندی مربوطه در داروخانه آنلاین مفیدطب مشاهده کرده و در صورت نیاز به صورت اینترنتی تهیه نمایید. مفیدطب سفارشات شما را به سراسر کشور ارسال میکند.
مشاهده و خرید انواع قرص های قاعدگی
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شدهاند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمیشوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.