پروبیوتیک ها میکروارگانیسمهای زنده و فعال هستند که در یک تعداد مشخص اثرات مفیدی در بدن انسان ایجاد میکنند. آنها از باکتریهای خوب و یا مخمرهایی ساخته میشوند که به طور طبیعی در بدن زندگی میکنند. وظیفه اصلی پروبیوتیکها حفظ تعادل سلامت بدن در مواجهه با عفونتها است، به خصوص در دستگاه گوارش و رودهها اهمیت ویژهای دارند.
بخش قابل توجهی از این باکتریها در روده شما زندگی میکنند و بیشتر آنها بیخطر هستند. برخی از آنها مفید هستند و تعداد کمی میتوانند بیماری ایجاد کنند. در واقع نسبت باکتریها در بدن ما به سلولهایی که در بدن وجود دارند، ۱۰ به ۱ در نظر گرفته میشوند. اما یک مطالعه اخیر نشان میدهد که نسبت به ۱ به ۱ نزدیکتر است. با این تخمینها، حدوداً ۳۹ تریلیون تا ۳۰۰ تریلیون باکتری درون خود داریم. هر کدام از این تخمین ها که درست باشد، بی شک تعداد باکتری های موجود در بدن ما، یک عدد بزرگ است.
پروبیوتیکها، که نوعی خاص از باکتریهای مفید هستند، مزایای سلامتی را در صورت مصرف به همراه دارند. در این مقاله به بررسی مزایای سلامتی پروبیوتیکها برای بدن و راه های مصرف آن میپردازیم.
اثرات مثبت پروبیوتیک ها در بدن بسیار متنوع است
پروبیوتیک ها که باکتریهای مفیدی هستند، برای سلامت بدن و سیستم ایمنی ضروری اند و در درمان برخی از مشکلات گوارشی مانند یبوست و سندرم روده تحریکپذیر میتوانند اثرات مثبتی داشته باشند. مصرف مکملهای پروبیوتیک به منظور افزودن باکتریهای مفید به بدن، راهی است برای افزایش تعداد باکتریهای خوب در بدن. پروبیوتیکها در برخی از غذاها و نوشیدنیها وجود دارند و در شرایط عادی نیاز به استفاده از مکملهای پروبیوتیک نیست.
برخی از این پروبیوتیک ها، به سیستم ایمنی بدن کمک میکنند. این پروبیوتیکها دارای فوایدی هستند که شامل درمان اسهال و بیماریهای گوارشی میشود و همچنین سیستم ایمنی بدن را تقویت میکنند. آنها همچنین میتوانند در بهبود بیماریهای روحی و روانی، درمان کلسترول بالا، کاهش فشار خون و درمان بیماریهای قلبی عروقی، کاهش علائم آرتروز و مقابله با عفونتهای قارچی موثر باشند.
داشتن باکتریهای مناسب روده به مزایای سلامتی زیادی مرتبط است که شامل موارد زیر میشود:
- کاهش وزن
- بهبود هضم
- تقویت سیستم ایمنی
- پوست سالمتر
- کاهش خطر برخی از بیماریها
طبق گفته متخصصین، در سالهای اخیر، بسیاری از مطالعات درباره تأثیر پروبیوتیکها بر سیستم عصبی مرکزی انجام شده است و نتایج خوبی در خصوص تأثیر آنها بر بهبود بعضی از بیماریها و ناهنجاریهای سیستم عصبی مرکزی، مانند آلزایمر، به دست آمده است. نوع رایجی از پروبیوتیکها در ماست، محصولات لبنی و برخی از غذاهای تخمیر شده وجود دارد که میتوان از آنها برای درمان مشکلات گوارشی استفاده کرد و به افرادی که نمیتوانند لاکتوز شیر را هضم کنند، کمک کرد.
مصرف روزانه غذاهای حاوی پروبیوتیک برای حفظ سلامتی
بر اساس تحقیقات انجامشده، دو نوع غذای حاوی پروبیوتیک وجود دارند. یکی از طریق طبیعی خود دارای پروبیوتیک است و دیگری از طریق فرآیندی پروبیوتیکها به آن افزوده میشوند. هر فرد روزانه از این نوع غذاها را مصرف کند تا از خواص سلامتی پروبیوتیکها بهرهمند شود. افرادی که باکتریهای سالم روده ندارند، به طور معمول با مشکلاتی مانند آسم، اختلالات پوستی و سندرم روده تحریکپذیر که ناشی از عدم تعادل در روده است، مواجه میشوند.
برخی از مواد غذایی تخمیر شده، مانند ماست، ترشیجات و نوشیدنیهای تخمیری مانند دوغ، کفیر، نانهای پختهشده با خمیر ترش، پنیر و همچنین پروبیوتیکهای اضافی، بدون نیاز به مصرف مکملهای پروبیوتیکی، میتوانند به رژیم غذایی اضافه شوند و نیازهای بدن را تأمین نمایند و در نهایت در تعادل قرار دادن باکتریهای معده و روده نقش مهمی داشته باشند.
پروبیوتیکها نباید با پری بیوتیکها، که برخی انواع کربوهیدراتها هستند و به تغذیه باکتریهای مفید موجود در روده شما کمک میکنند، اشتباه گرفته شوند.
در بازار مکملهای پروبیوتیک، محصولاتی وجود دارند که در کنار غذاها و نوشیدنیها مصرف میشوند و عملاً روشی برای افزودن باکتریهای مفید به بدن هستند. این محصولات پروبیوتیکی مراحل سالم بودن را طی کرده و بیماری زا نیستند. به خصوص، پس از مصرف آنتیبیوتیک، استفاده از مکملهای پروبیوتیک مفید است تا تعادلی که به دنبال مصرف آنتیبیوتیکها بر هم خورده، به حالت طبیعی و سالم خود بازگردد.
توجه کنید که نمیتوان مکملهای پروبیوتیک را به عنوان «دارو» معرفی کرد و قبل از مصرف آنها، بهتر است با یک متخصص مشورت کنید تا در صورت وجود ممنوعیت مصرف، تشخیص داده شود. در صورتی که سیستم ایمنی فرد ضعیف باشد، مصرف پروبیوتیکها باید با احتیاط و تحت نظارت پزشک انجام شود.
مصرف پروبیوتیکها در برخی از افراد حساس میباعث مشکلات معده و روده میشود. بنابراین، قبل از مصرف پروبیوتیکها، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین راهنمایی را دریافت کنید.
جمع بندی
هر فرد ممکن است نیازهای مختلفی در زمینه پروبیوتیکها داشته باشد، بسته به وضعیت سلامتی، رژیم غذایی و نیازهای فردی خود. برای تعیین میزان مناسب پروبیوتیک برای شما، بهتر است با متخصص تغذیه یا پزشک خود مشورت کنید.
در کل، پروبیوتیکها برای حفظ سلامت روده و بهبود فرآیندهای گوارشی مفید هستند، اما استفاده صحیح و درست از آنها بسیار مهم است. همچنین، باید به یاد داشته باشید که پروبیوتیکها تنها یکی از عوامل مهم برای حفظ سلامتی عمومی هستند و تغذیه متنوع و سالم، فعالیت بدنی منظم و سایر روشهای سلامتی نیز اهمیت دارند.
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شدهاند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمیشوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.