درباره سندرم روده تحریک پذیر طب سنتی چه می‌گوید؟

سندرم روده تحریک پذیر می‌تواند مشکلی بسیار آزار دهنده بوده و حتی در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند. این مشکل که معمولا با درد شکم، نفخ و یبوست یا اسهال و یا هردو همراه است، می‌تواند با روش‌های ساده‌ای کنترل شود. در این مقاله از مجله سلامت داروخانه آنلاین مفیدطب توضیح می‌دهیم که درباره سندرم روده تحریک پذیر طب سنتی چه نظراتی دارد و بهترین دمنوش ها و درمان های گیاهی برای آی بی اس چیست. با ما همراه باشید.

سندرم روده تحریک پذیر چیست؟

قبل از پرداختن به نظرات طب سنتی برای درمان روده تحریک پذیر، ابتدا بهتر است درباره این سندرم کمی توضیح دهیم.

سندرم روده تحریک پذیر یا آی بی اس (IBS: Irritable Bowel Syndrome) مجموعه‌ای از علائم گوارشی است. این سندرم مشکلی رایج و معمولا آزاردهنده می‌باشد. کسانی که به آی بی اس دچار هستند، علائمی مثل درد و کرامپ شکمی را تجربه می‌کنند. همچنین بروز اسهال، یبوست یا هر دو به صورت مرتب، در این سندرم اتفاق می‌افتد.

اما خوب است بدانید که سندرم روده تحریک پذیر به بافت‌های مسیر گوارشی آسیب نمی‌رساند و ریسک بیماری‌های جدیتر (مانند سرطان کولون) را افزایش نمی‌دهد. در عوض آی بی اس یک مشکل مزمن است که بیشتر افراد می‌توانند با تغییرات و اصلاحاتی در سبک زندگی خود، آن را مدیریت کنند. بنابراین اگر به چنین مشکلی دچار شده‌اید، اغلب جایی برای نگرانی نیست.

از کجا بفهمیم سندروم روده تحریک پذیر داریم؟

پیش از آن که بخواهیم روش‌های درمانی سندرم روده تحریک پذیر در طب سنتی را به کار ببریم، از کجا بفهمیم سندروم روده تحریک پذیر داریم؟ در مرحله اول توصیه می‌کنیم برای تشخیص این مشکل، به پزشک مراجعه کنید. در بسیاری از موارد ممکن است علائم IBS را داشته باشید، اما مشکل از یک بیماری متفاوت با علائم مشابه با IBS باشد.

متداول‌ترین علائم سندرم روده تحریک‌پذیر عبارتند از:

• تغییر در عادات دفع مدفوع
• درد و انقباض شکمی، که اغلب بعد از دفع مدفوع کاهش می‌یابد
• احساس خالی نبودن روده‌ها بعد از دفع
• گاز شکم
• دفع مخاط از راست روده
• نیاز فوری و ناگهانی به دفع مدفوع
• تورم یا نفخ شکم

علائم اغلب بعد از خوردن غذا بدتر می‌شوند.

بروز شدید علائم ممکن است چند روز طول بکشد و سپس بهبود یابد یا به طور کامل برطرف شود.

نشانه‌ها و علائم در افراد متفاوت است. این علائم اغلب شبیه علائم بیماری‌ها و مشکلات دیگر هستند. همچنین می‌توانند بر قسمت‌های دیگر بدن نیز تاثیر بگذارند. این تاثیرات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• تکرر ادرار
• بدبویی دهان
• سردرد
• درد ماهیچه یا مفصل
• خستگی مزمن
• آمیزش دردناک در زنان
• قاعدگی نامنظم

همچنین به دلیل احساس ناراحتی و خجالت به همراه این مشکلات، فرد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر می‌تواند دچار افسردگی و اضطراب شود.

روده تحریک پذیر در طب سنتی چگونه درمان می‌شود؟

طب سنتی روش های مختلفی برای درمان روده تحریک پذیر یا آی بی اس توصیه می‌کند. متخصصین طب سنتی این آموزه‌ها را به افراد دچار این سندرم منتقل کرده‌اند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

برای درمان روده تحریک پذیر دکتر کرد افشاری، پزشک و متخصص طب سنتی، توصیه کرده است که بهترین داروی گیاهی، بابونه می‌باشد. بابونه گیاهی است که هم برای یبوست و هم اسهال ناشی از سندرم روده تحریک پذیر موثر می‌باشد. به عبارتی، اگر فرد دچار یبوست، قولنج و ورم باشد، آن را رفع می‌کند، و اگر مبتلا به اسهال باشد، بابونه آن را بهبود می‌دهد.

تحقیقاتی در پزشکی مدرن نیز نشان داده‌اند که بابونه برای علائم سندرم روده تحریک پذیر اثرات مسکن به همراه دارد. این گیاه به کاهش دل درد، رفع گاز روده و تسکین تحریکات روده‌ای کمک می‌کند.

جهت مصرف بابونه برای روده تحریک پذیر، دکتر کرد افشاری توصیه می‌کند که روزی ۵ تا ۶ بار آن را به صورت دمنوش میل نمایید. همچنین می‌توانید این دمنوش را به همراه بارهنگ نیز مصرف کنید.

دکتر کرد افشاری همچنین دمنوش اسطوخودوس، دمنوش آویشن یا پودر آویشن به همراه نمک را نیز برای درمان علائم سندرم روده تحریک پذیر در طب سنتی معرفی کرده است.

اگر به دنبال روش‌هایی غیر از درمان گیاهی سندرم روده تحریک پذیر هستید، طب سنتی، روغن مالی و بادکش کردن شکم و ماساژ آن را توصیه می‌کند.

برای درمان گیاهی سندرم روده تحریک پذیر دکتر خیراندیش (یکی از متخصصین طب سنتی که مورد قبول عده‌ای از طرفداران این طب است) به این گونه توضیح داده است که اگر میزان سردی سوداوی در گوارش زیاد باشد، به مشکل روده تحریک پذیر مبتلا می‌شوید و مصرف شربت بارهنگ و نعناع می‌تواند به بهبود این مشکل کمک کند.

در ادامۀ راهکارهایی که از قول متخصصین طب سنتی ایران ذکر کردیم، برای درمان سندرم روده تحریک پذیر طب سنتی و تحقیقات علم پزشکی مدرن، درمان‌های گیاهی مختلفی ارائه داده‌اند که در بخش بعدی به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

درمان گیاهی سندرم روده تحریک پذیر با طب سنتی

در این بخش بهترین درمان های گیاهی سندرم روده تحریک پذیر را که تحقیقات مدرن نیز روی بسیاری از آن‌ها انجام شده است، معرفی می‌کنیم.

نعناع فلفلی، محبوبترین درمان گیاهی سندرم روده تحریک پذیر

شاید بتوان گفت که مشهورترین درمان گیاهی سندرم روده تحریک پذیر، استفاده از نعناع فلفلی (با نام علمی Mentha Piperita) است. نعناع فلفلی یک گیاه ضد اسپاسم است که به بهبود کرامپ‌های شکمی، نفخ و خروج گاز از روده کمک می‌کند، به خصوص اگر مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر باشید. این گیاه توسط شرکت‌های داروسازی جهت کنترل علائم گفته‌شده به فرم کپسول در دسترس قرار گرفته است. همچنین می‌‌توان از خواص نعناع فلفلی از طریق مصرف دمنوش بهره‌مند شوید.

آلوئه ورا، گیاه مفید برای روده تحریک پذیر در طب سنتی

آلوئه ورا، از قدیم و در طب سنتی، درمان موثری برای روده تحریک پذیر بوده است. این گیاه میتواند ناراحتی و درد شکم و نفخ را در بیماران مبتلا به IBS از نوع یبوست، کاهش دهد. بر این اساس، می‌توان از آلوئه ورا به عنوان یکی از انواع بهترین درمان گیاهی سندرم روده تحریک پذیر یبوست غالب بهره‌مند شد.

آنغوزه، درمان گیاهی موثر برای آی بی اس

گیاه آنقوزه یا آنغوزه asafoetida، گیاهی سرشار از آنتی اکسیدان، در برخی از تحقیقات اثرات مثبتی در رفع علائم سندرم روده تحریک پذیر از خود نشان داده است. گفته می‌شود که این اثر گیاه آنغوزه، به خاطر تاثیرات مثبت آن در هضم و گوارش غذاست.

بهترین دمنوش برای روده تحریک پذیر

اگر به آی بی اس دچار هستید، شاید به دنبال بهترین دمنوش برای روده تحریک پذیر باشید. نوشیدن دمنوش اغلب به ایجاد آرامش کمک می‌کند. این موضوع از لحاظ روانی می‌تواند در کاهش استرس و اضطراب موثر بوده و از لحاظ فیزیکی، به آرام کردن عضلات شکم و تسکین کرامپ کمک کند.

به علاوه، نوشیدن چای و دمنوش باعث می‌شود مایعات بیشتری مصرف کنید و به خصوص به خاطر مایعات، احتمالا گوارش بهتری خواهید داشت.

در صورتی که می‌خواهید از دمنوش ها برای روده تحریک پذیر بهره‌مند شوید، می‌توانید دمنوش‌های مورد نظرتان را مصرف کنید و توجه نمایید که بدن شما چگونه به هر کدام واکنش نشان می‌دهد. اگر علائم شما بدتر شد، آن را مصرف نکنید و به سراغ دمنوش ها یا درمان‌های دیگری بروید.

بهتر است ابتدا مواد مختلف را به صورت جدا امتحان کنید و سپس می‌توانید در صورت تمایل، از بین مجموعه‌ای که با بدن شما سازگار است و به علائم IBS شما کمک می‌کند، دمنوش های ترکیبی درست کنید.

در ادامه با چند تا از بهترین دمنوش ها برای روده تحریک پذیر آشنا می‌شوید:

نعناع فلفلی

همانطور که در بخش قبل اشاره کردیم، نعناع فلفلی یک گیاه موثر در بهبود مشکلات گوارشی از جمله علائم سندرم روده تحریک پذیر است. نوشیدن دمنوش نعناع فلفلی درد روده ها و دل درد را تسکین داده و نفخ را کاهش می‌دهد.

برای تهیه دمنوش نعناع فلفلی می‌توانید یک قطره اسانس روغنی (essential oil) نعناع فلفلی را در یک فنجان چای یا آب داغ بریزید. همچنین می‌توانید برگ‌های نعناع فلفلی را دم کنید.

بابونه

از خواص درمانی گیاه بابونه همواره در طب سنتی و پزشکی مدرن برای شرایط مختلف یاد می‌شود. این گیاه در بهبود علائم سندرم روده تحریک پذیر نیز اثرات خود را نشان داده است. بابونه می‌تواند به تسکین درد شکم، کاهش گاز روده و بهبود تحریکات روده‌ای کمک کند. هرچند توصیه می‌شود برای مصرف مرتب این گیاه برای IBS خود، با پزشک مشورت کنید.

انیسون

انیسون یا بادیان رومی یک داروی گیاهی معروف در طب سنتی فرهنگ‌های مختلف است که برای بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شود. دمنوش انیسون یک نیروی کمکی برای کاهش دل درد ناشی از IBS بوده و به هضم غذا کمک می‌کند. این گیاه در تسکین عضلات و کاهش التهاب موثر است.

برای تهیه دمنوش انیسون می‌توانید یک قاشق غذاخوری تخم انیسون را آسیاب کرده و سپس دو فنجان آب جوش به آن اضافه کنید و بگذارید چند دقیقه در دمای جوش دم بکشد.

زردچوبه

زردچوبه یک گیاه شگفت انگیز در طب سنتی و مدرن محسوب می‌شود. داروهای گیاهی حاوی کورکومین که ماده موثره اصلی زردچوبه است، خواص ضد التهاب داشته و به بهبود علائم سندرم روده تحریک پذیر کمک می‌کند.

دمنوش زردچوبه را می‌توانید با استفاده از پودر زردچوبه یا زردچوبه تازه درست کنید. همچنین استفاده از این گیاه به عنوان ادویه غذا می‌تواند برای علائم آی بی اس مفید واقع شود.

دمنوش های دیگر

دمنوش های دیگری که در طب سنتی برای سندرم روده تحریک پذیر توصیه می‌شود عبارتند از:

• رازیانه
• قاصدک
• شیرین بیان
• زنجبیل، گزنه
• اسطوخودوس

پرومینتا پلاس درمان گیاهی سندرم روده تحریک پذیر

همانطور که در بخش های قبلی توضیح دادیم، بسیاری از درمان های گیاهی طب سنتی برای درمان علائم IBS، مورد مطالعات پزشکی مدرن نیز قرار گرفته‌اند. شرکت‌های داروسازی معتبر با بهره‌مندی از گیاهان دارویی موثر برای این مشکل، داروهای گیاهی متناسب با سندرم روده تحریک پذیر را تولید کرده و در دسترس عموم قرار داده‌اند. یکی از این محصولات، کپسول پرومینتا پلاس است که در دو نوع آی بی اس و دایجست ارائه شده است. در ادامه با این محصولات بیشتر آشنا می‌شوید.

کپسول پرومینتا پلاس آی بی اس

قرص پرومینتا پلاس مخصوص آی بی اس محصولی است که توسط شرکت هیلیا فارمد تولید شده و از خواص روغن نعناع فلفلی استفاده می‌کند. این کپسول روغن نعنا فلفلی به بهبود علائم درد شکمی، کاهش اسپاسم دستگاه گوارش و درمان نفخ در بیماران مبتلا به سندورم روده تحریک پذیر (IBS) کمک می‌کند.

هر کپسول پرومینتا پلاس آی بی اس، حاوی ۱۸۷ میلی گرم روغن نعنا فلفلی است که به طور خلاصه فواید زیر را به همراه می آورد:

• بهبود علائم درد شکمی، اسپاسم دستگاه گوارش و نفخ به ویژه در بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر
• آزاد سازی هدفمند مواد موثره در روده
• کاهش تحریک معده
• بلع و هضم ساده

برای کسب اطلاعات بیشتر از جمله نحوه مصرف و احتیاطات مصرف و خرید پرومینتا پلاس آی بی اس، با کلیک روی تصویر زیر، به صفحه مربوط به آن در داروخانه آنلاین مفیدطب مراجعه کنید.

کپسول پرومینتا پلاس دایجست

پرومینتا دایجست یک محصول دیگر از هیلیا فارمد است که با بهره‌مندی از نعناع فلفلی و زیره، یک ضد نفخ قوی محسوب می‌شود.

هر کپسول پرومینتا پلاس دایجست حاوی ۹۰ میلی گرم روغن نعنا فلفلی و ۵۰ میلی گرم روغن زیره بوده و برای رفع موارد زیر مفید است:

• علائم سوء هاضمه
• اسپاسم‌های گوارشی
• نفخ

برای کسب اطلاعات بیشتر از جمله نحوه مصرف و احتیاطات مصرف و خرید پرومینتا پلاس دایجست، با کلیک روی تصویر زیر به صفحه مربوط به آن در داروخانه آنلاین مفیدطب مراجعه کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر تغییر مداومی در عادات دفع خود مشاهده کردید یا علائم دیگری از IBS را داشتید، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید. بعضی از علائم ممکن است نشانه ای از یک بیماری جدی‌تر مانند سرطان کولون باشد. علائم شدیدتر عبارتند از:

• کاهش وزن
• اسهال در شب
• خونریزی مقعدی
• کم خونی فقر آهن
• استفراغ بدون علت مشخص
• دردی که با دفع مدفوع یا خارج شدن گاز شکم بهبود نیابد.

جمع بندی

در این مقاله درباره سندرم روده تحریک پذیر در طب سنتی صحبت کردیم و نظر برخی از کارشناسان این حوزه را بازگو نمودیم. همچنین بهترین دمنوش ها و درمان های گیاهی این سندرم را معرفی نمودیم.

شما می‌توانید برای تهیه داروهای گیاهی جهت بهبود علائم سندرم روده تحریک پذیر و انواع بهترین قرص تقویت معده به داروخانه اینترنتی مفید طب (دکتر اصیلی) مراجعه نمایید.

سوالات متداول

توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.

بیشتر بخوانید

• سندرم روده تحریک‌پذیر چیست؟
• سوالات در مورد سندروم روده تحریک پذیر
• بهترین قرص برای سندروم روده تحریک پذیر