سیستم گوارشی غذا را به مواد مغذی و انرژی تجزیه می‌کند تا بدن بتواند از آن استفاده نماید. برخی از انواع خوراکی‌ها از جمله سبزیجات و ماست می‌توانند به فرآیند هضم غذا کمک کنند. خوردن برخی از مواد غذایی یا ایجاد تغییرات ناگهانی در رژیم غذایی می‌تواند در فرآیند هضم غذا اختلال ایجاد نماید. در این مقاله از مجله سلامت مفید طب به معرفی خوراکی‌های مفید برای هضم غذا می‌پردازیم و همچنین خوراکی‌های مضری را که در هضم غذا اختلال ایجاد می‌کنند معرفی می‌کنیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشبد.
علائم مشکلات گوارشی
در برخی از افراد، علائم مشکلات گوارشی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- نفخ
- گازهای شکمی
- یبوست
- اسهال
- حالت تهوع
- استفراغ
- سوزش سر دل
در ادامه خوراکی‌های مفید برای هضم غذا و سلامت سیستم گوارشی را معرفی می‌کنیم.
خوراکی‌های مفید برای هضم غذا و گوارش
به محض اینکه غذا از طریق دهان وارد بدن می‌شود، فرآیند هضم یا گوارش شروع می‌شود.
بدن به آرامی غذا را از سیستم گوارش عبور می‌دهد و این سیستم غذا را به اجزاء کوچک‌تر و قابل استفاده تبدیل می‌کند.
خوراکی‌های مختلف می‌توانند به مراحل متفاوتی از این فرآیند هضم غذا کمک کنند. برای مثال برخی از خوراکی‌ها به تقویت معده و هضم غذا در آن کمک می‌کنند و برخی دیگر برای روده‌ها مفید هستند.
فیبر به طور کلی برای سلامت دستگاه گوارش ضروری است. در صورتی که فردی عادت به مصرف فیبر نداشته باشد، بهتر است مصرف آن را کم کم افزایش دهد و با فیبرهای محلول مانند فیبری که در بلغور جو دو سر، سیب و موز وجود دارد، شروع کند. در این صورت، هر ۴ تا ۵ روز یک وعده فیبر به رژیم غذایی خود اضافه کنید. افزایش سریع فیبر مصرفی می‌تواند برای گوارش مضر باشد.
همچنین نوشیدن آب فراوان مهم است. زیرا با فیبر ترکیب شده و حجم مدفوع را افزایش می‌دهد.
خوراکی‌های مفید برای هضم شامل موارد زیر هستند.
زنجبیل برای هضم غذا
زنجبیل گیاهی است که می‌تواند نفخ و بقیه مشکلات گوارشی را کاهش دهد. پودر زنجبیل یک ادویه عالی برای طعم دادن به غذاست. همچنین می‌توان از تکه‌های زنجبیل تازه برای تهیه دمنوش استفاده نمود. برای مصرف زنجبیل برای کمک به گوارش غذا می‌توانید از پودر و یا دمنوش آن استفاده کنید.
چربی‌های اشباع نشده برای کمک به هضم غذا
چربی‌های اشباع نشده یا غیر اشباع از جمله خوراکی‌های مفید برای هضم غذا هستند. این چربی‌ها می‌توانند برای جذب ویتامین‌ها به بدن کمک کنند. همچنین این چربی‌ها با فیبر ترکیب می‌شوند و به حرکات روده کمک می‌کنند.
روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون منبع خوبی از چربی‌های اشباع نشده هستند. به یاد داشته باشید که همیشه از چربی‌ها در حد اعتدال استفاده کنید. برای مثال، برای فرد بزرگسالی که یک رژیم غذایی حاوی ۲۰۰۰ کالری در روز دارد، مصرف چربی نباید بیش از ۷۷ گرم در روز باشد.
سبزیجات با پوست برای بهبود هضم غذا
سبزیجات سرشار از فیبر هستند که یک ماده مغذی مهم برای هضم غذاست. فیبر روده را برای خروج مدفوع از بدن تحریک می‌کند.
پوست سبزیجات اغلب سرشار از فیبر است؛ بنابراین بهتر است آن‌ها را با پوست مصرف کنیم. برخی از سبزیجات با پوست غنی از فیبر شامل سیب زمینی، لوبیاها و حبوبات هستند.
شما می‌توانید برای تهیه بهترین قرص تقویت معده از طریق سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:
قرص فارموسینا (سیناگل) یک قرص تقویت معده گیاهی حاوی شیرین بیان و گل سرخ بوده و برای درمان درد و سوزش معده، سوء هاضمه و اسپاسم معده بسیار مؤثر است.
میوه‌های مفید برای کمک به هضم غذا
بسیاری از میوه‌ها غنی از فیبر هستند. همچنین این میوه‌ها حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی‌ای مانند ویتامین C و پتاسیم هستند که برای گوارش و هضم غذا مفید می‌باشند.
برای مثال سیب، پرتقال و موز میوه‌هایی مغذی هستند که می‌توانند به هضم غذا کمک کنند.
غلات کامل برای بهبود گوارش
غلات کامل نیز دارای مقادیر بالای فیبر و از جمله خوراکی‌های مفید برای هضم غذا هستند. بدن غلات کامل را به آهستگی تجزیه می‌کند و این مسئله به کنترل قند خون کمک می‌نماید. انواع غلات کامل مانند برنج قهوه ای و کینوا در بازار موجود هستند.
ماست برای سلامت سیستم گوارشی
بسیاری از ماست‌ها حاوی پروبیوتیک‌ها هستند. پروبیوتیک‌ها باکتری‌های زنده و مخمرهایی هستند که می‌توانند برای سیستم گوارشی مفید باشند.
بیشتر بخوانید: پروبیوتیک چیست؟ با فواید پروبیوتیک‌ها برای سلامتی آشنا شوید.
کفیر برای کمک به هضم بهتر غذا
کفیر یک نوشیدنی لبنی تخمیر شده است که حاوی پروبیوتیک میباشد. همان‌طور که گفته شد پروبیوتیک‌ها می‌توانند باعث هضم بهتر غذا و سلامت دستگاه گوارش شوند.
سبزیجات برگ‌دار سبز برای گوارش سالم‌تر غذا
سبزیجات برگ‌دار سبز حاوی مواد مغذی و مفید برای گوارش هستند. طبق مقاله ای در ژورنال Nature Chemical Biology این خوراکی‌های مفید برای هضم غذا، حاوی سولفوکینووس هستند. سولفوکینووس قندی است که می‌تواند باکتری‌های مفید معده را تغذیه کند و در نتیجه هضم غذا را بهبود بخشد.
شما می‌توانید برای تهیه شربت اکسیر مقوی معده نیاک (مقوی معده و ضد سوء هاضمه) از طریق سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:
نعناع فلفلی برای کمک به درمان سوءهاضمه
نعناع فلفلی معطر و آرام‌بخش است و می‌تواند به بهبود سوء هاضمه و تسکین برخی از علائم سندرم روده تحریک پذیر کمک کند. روغن نعناع فلفلی برای کمک به تسکین این علائم، معمولا به صورت کپسول روکش‌دار موجود است.
نشان داده شده است که حداقل چهار هفته مصرف روغن نعناع فلفلی، به طور قابل توجهی علائم IBS (سندرم روده تحریک پذیر) را کاهش می‌دهد و به نظر می‌رسد مانند یک آنتی اسپاسم عمل می‌کند و روده‌ها را آرام می‌نماید.
شما می‌توانید برای تهیه کپسول کولمیگان گیاه اسانس (مناسب برای سندرم روده تحریک پذیر) از سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:
کپسول کولمیگان گیاه اسانس، یک داروی گیاهی برای درمان سندرم روده تحریک پذیر است. این محصول حاوی عصاره نعناع فلفلی بوده و سبب کاهش علائم آی بی اس از جمله اسپاسم روده می‌شود.
مایعات برای کمک به هضم غذا
همان‌طور که گفته شد، مایعات در ترکیب با فیبر نقش مهمی در دفع مواد جامد از سیستم گوارشی دارند. در واقع، یکی از ساده ترین نکات برای کمک به هضم غذا هیدراته نگه داشتن بدن در طول روز است. آب یک انتخاب عالی برای سرعت بخشیدن به هضم غذاست؛ اما مایعات دیگر نیز می‌توانند مفید باشند. در صورتی که رفلاکس معده دارید باید در مورد مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار و گازدار محتاط باشید زیرا می‌توانند تحریک کننده باشند.
خوراکی‌های مضر برای هضم غذا و گوارش
اگر چه بیشتر خوراکی‌ها در صورت مصرف در حد تعادل مفید هستند، اما برخی از آن‌ها برای هضم غذا خوب نیستند. برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها احتمال نفخ، سوزش سر دل و اسهال را افزایش می‌دهند. نمونه‌هایی از این خوراکی‌ها عبارتند از:
- قندهای مصنوعی
- نوشیدنی‌های گازدار یا حاوی شکر
- کربوهیدرات‌های تصفیه شده مانند نان سفید
- الکل
- شیر یا شکلات سفید
- غذاهای سرشار از چربی‌های اشباع شده مانند پنیر و خامه
- قهوه و بقیه نوشیدنی‌های حاوی کافئین
- غذاهای تند
- غذاهای چرب مانند پیتزا
برخی از عادات مانند سریع غذا خوردن و دراز کشیدن بلافاصله بعد از غذا نیز می‌توانند در هضم غذا اختلال ایجاد کنند. همچنین بعد از خوردن وعده‌های غذایی سنگین، بدن به مدت زمان بیشتری برای هضم غذا نیاز دارد که این مسئله می‌تواند برای برخی از افراد مشکلاتی ایجاد کند. برای بهبود هضم، بهتر است وعده‌های غذایی کوچک را جایگزین یک وعده غذایی بزرگ نمایید.
سیستم گوارشی افراد با هم متفاوت است. برای مثال، ممکن است برخی از افراد دچار حساسیت و عدم تحمل غذایی باشند در حالی که برخی دیگر این‌گونه نیستند. ممکن است پزشک به فردی که چنین مشکلاتی را دارد توصیه کند غذاهایی که مصرف می‌کند را یادداشت نماید. این کار می‌تواند به مشخص کردن غذاهای محرک مشکلات گوارشی فرد کمک کند.
جمع‌بندی
بیشتر خوراکی‌های مفید برای هضم غذا و سلامت دستگاه گوارش سرشار از مواد مغذی مانند فیبر هستند. همان‌طور که اشاره شد نمونه‌هایی از غذاهای حاوی فیبر، سبزیجات و غلات کامل می‌باشند.
ممکن است فرآیند هضم غذا در برخی از افراد مستعد مشکلات گوارشی، با خوردن وعده‌های غذایی کوچک‌تر، مصرف مقدار مناسب فیبر و پرهیز از غذاهای محرک بهبود پیدا کند.
اگر مشکلات گوارشی شما پس از به کار بستن نکات و ایجاد تغییرات عنوان شده در این مقاله همچنان ادامه داشت، حتما برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا بیماری‌های زمینه‌ای مانند سندرم روده تحریک پذیر نیز می‌توانند بر فرآیند هضم غذا تاثیر گذار باشند.
شما می‌توانید برای تهیه انواع داروی گیاهی تقویت معده و سیستم گوارش از طریق سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:
منابع: سایت‌های MedicalNewsToday و everydayhealth
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.
