کلیههای ما تصفیهکنندههایی هستند که اجازه نمیدهند پروتئین زیادی از آنها عبور کرده و دفع شوند. اما زمانی که بیماری کلیوی به کلیهها آسیب برساند، ممکن است پروتئینهایی مانند آلبومین از خون به ادرار نشت پیدا کنند. به طور طبیعی روزانه مقدار مختصری پروتئین از کلیهها دفع شده و وارد ادرار میشود. اما زمانی که این مقدار از حدود 150 میلیگرم پروتئین در روز بیشتر شود، میتواند نشاندهنده آسیب کلیوی باشد. در این مقاله از مجله سلامت مفیدطب درمورد این مشکل کلیوی صحبت میکنیم و شما را با بهترین دارو برای دفع پروتئین کلیه آشنا میسازیم. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.
دفع پروتئین چیست و چه علائمی دارد؟
به افزایش دفع پروتئین از کلیهها در ادرار پروتئینوری گفته میشود که عموما نشاندهنده آسیب کلیوی است. در حالت نرمال روزانه مقداری پروتئین (حداکثر 150 میلیگرم) از کلیهها دفع میشود که این مقدار طبیعی است. اما در صورتی که کلیه ما به علل مختلف آسیب ببیند، مقدار دفع پروتئینهایی مانند آلبومین (پا سایر پروتئینهای بزرگ خون) از حد نرمال بیشتر شده که به این پدیده پروتئینوری گفته میشود.
به طور معمول افرادی که به دفع پروتئین از کلیه مبتلا هستند، در اوایل بیماری یا در موارد خفیف، علائم زیادی ندارند. اما اگر دفع پروتئین شدید باشد علائمی همچون ادرار کفآلود، تکرر ادرار، ورم صورت و پاها، تنگی نفس، خستگی، بیاشتهایی، گرفتگی عضلات، پف زیر چشم بخصوص صبحها و تهوع بروز میکند. این علائم در واقع نشانههای بیماری کلیوی هستند و از فقدان شدید پروتئین در بدن نشأت میگیرند.
آیا دفع پروتئین خطرناک است؟
همانطور که در بخش قبل اشاره کردیم، دفع پروتئین از کلیه با مقادیر کمتر از 150 میلیگرم در روز طبیعی است. اما زمانی که دفع پروتئین بیشتر از حد نرمال باشد، دو حالت از پروتئینوری موقت و یا پروتئینوری پایدار ممکن است رخ دهد. در بیشتر موارد به ویژه در پروتئینوری کودکان، علل ایجاد آن موقتی و گذرا هستند. به طور مثال زمانی که دفع زیاد پروتئین به علت مواردی همچون کم آبی شدید، بیماریهای عفونی همراه با تب بالا، کاهش فشار خون، ورزش شدید، عفونت ادراری، حالتهای هیجانی و استرس شدید، سنگ کلیه و یا نارسایی قلب اتفاق بیفتد، به آن پروتئینوری موقت گفته میشود. چرا که معمولا پس از درمان عامل اولیه، دفع پروتئین نیز به حالت نرمال برمیگردد.
اما در پروتئینوری پایدار به دلیل بالا بودن حجم پروتئین از دست رفته، باید جدیتر گرفته شود. علل ایجادکننده پروتئینوری پایدار میتواند شامل سه دسته اصلی زیر باشد:
- بیماریهایی که باعث آسیب به کلافه عروقی یا گلومرول کلیه میشوند مانند دیابت، فشار خون و گلومرولونفریت
- بیماریهایی که باعث آسیب به توبولهای کلیه میشوند مانند مسمومیت با سموم و فلزات سنگین
- مواردی همچون سرطان یا همولیز داخل عروقی
آیا دفع پروتئین درمان قطعی دارد؟
حال که با مشکل دفع پروتئین زیاد از طریق کلیهها آشنایی پیدا کردیم، با این سوالات مواجه میشویم که آیا دفع پروتئین درمان قطعی دارد؟ برای دفع پروتئین چه بخوریم؟ و یا بهترین دارو برای دفع پروتئین کلیه چیست؟
توجه داشته باشید که بیشتر افرادی که دچار دفع پروتئین از ادرار هستند، علائم زیادی ندارند و فقط باید از طریق تستهای آزمایشگاهی این مشکل تشخیص داده شود. میزان دفع پروتئین ابتدا به وسیله آزمایش نمونه ادرار بررسی میشود. در برخی موارد ممکن است آزمایشهای تکمیلی دیگری مانند اندازهگیری سطح کراتینین خون و اندازهگیری سطح کلی پروتئین بدن نیز نیاز باشد.
درمان پروتئینوری کاملا بستگی به بیماری زمینهای ایجادکننده آن دارد، چرا که دفع پروتئین از کلیه یک بیماری منفرد نیست. از همین رو درمان دفع پروتئین میتواند در هر فرد متفاوت باشد. به طور معمول شایعترین علت دفع پروتئین از کلیهها در افراد بالغ بیماریهایی همچون دیابت و فشار خون هستند. پس برای این اشخاص داروهای کاهشدهنده فشار خون، کنترل دقیق قند خون، رعایت رژیم غذایی مناسب، کاهش وزن و ورزش تجویز میشود. در بیمارانی که علت پروتئینوری در آنان سرطان خون، گلومرولونفریت، لوپوس یا موارد دیگر باشد درمان اختصاصی با توجه به بیماری زمینهای انجام میشود.
بهترین دارو برای دفع پروتئین کلیه
پروتئینوری نوعی اختلال است که خود نشانه بیماری دیگری میباشد. در نتیجه نوع درمان و انتخاب بهترین دارو برای دفع پروتئین کلیه با علت آن ارتباط مستقیم دارد. اگر پروتئینوری خفیف و یا گذرا باشد، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد ولی برای بیماران مشکوک به نارسایی کلیه، دفع پروتئین خطرناک است. داروهایی که معمولا توسط پزشکان برای پروتئینوری تجویز میشود، میتواند شامل موارد زیر باشد:
- آنتی بیوتیکها: در صورتی که پزشک علت پروتئینوری را عفونت تشخیص دهد.
- انسولین و داروهای خوراکی ضد دیابت: برای افرادی که به دلیل دیابت و سطع قند خون بالا دفع پروتئین زیادی دارند.
- داروهای فشار خون: جهت جلوگیری از آسیب کلیوی برای بیماران با فشار خون بالا (ممکن است در افراد بدون فشار خون بالا نیز برای کاهش دفع پروتئین تجویز شوند)
- داروهای مهارکننده آنزیمی: با مهار تولید با عملکرد آنژیوتانسین در درمان فشار خون کاربرد دارند.
درمان خانگی دفع پروتئین کلیه
مشکل پروتئینوری در اغلب موارد قابل پیشگیری نیست، ولی کنترل آن از طریق مدیریت بیماریهای زمینهای و رعایت یک سبک زندگی سالم، بهویژه رژیم غذایی، امکانپذیر است. اگر پزشک دفع غیرطبیعی پروتئین را در شما تشخیص داده باشد، به احتمال زیاد پیروی از یک برنامه غذایی شخصیسازیشده را به شما توصیه خواهد کرد.
توجه داشته باشید که «رژیم غذایی کلیوی» یک نسخه واحد برای همه افراد نیست و باید بهطور اختصاصی توسط تیم درمانی (پزشک و متخصص تغذیه) برای شما تنظیم شود. نکات کلی زیر در این نوع رژیمها مد نظر قرار میگیرد:
-
تنظیم الکترولیتها و پروتئین: این رژیم غذایی بر اساس وضعیت سلامتی، نتایج آزمایشات (مانند سطح سدیم و پتاسیم خون) و مرحله بیماری شما طراحی میشود. برای مثال، میزان پروتئین مجاز در رژیم شما باید بهدقت توسط پزشک و بر اساس وزن و عملکرد کلیهها تعیین گردد و از فردی به فرد دیگر کاملاً متفاوت است. بنابراین، محدود کردن خودسرانه غذاهای پروتئینی مانند انواع گوشتها بدون مشورت با متخصص، کار درستی نیست.
-
مدیریت کربوهیدرات و قند خون: کنترل قند خون، بهویژه در بیماران مبتلا به دیابت، نقش حیاتی در کاهش سرعت پیشرفت آسیبهای کلیوی دارد. برنامه غذایی شما بر مدیریت مصرف کربوهیدراتها تمرکز خواهد داشت و ممکن است توصیه شود مصرف قندهای ساده و شکر را محدود کنید.
-
مصرف هوشمندانه میوه و سبزیجات: اگرچه مصرف سبزیجات، میوهها و فیبرها برای سلامت عمومی بسیار مفید است، اما انتخاب آنها باید با دقت صورت گیرد. پزشک یا متخصص تغذیه با در نظر گرفتن سطح پتاسیم خون و وضعیت قند شما، راهنماییهای لازم در مورد نوع و مقدار میوهها و سبزیجات مناسب را ارائه خواهند داد.
-
کنترل چربیها: همچنین معمولاً محدود کردن مصرف چربیهای اشباعشده و روغنها به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم برای قلب و عروق، که با سلامت کلیه در ارتباط است، توصیه میشود.
نکته کلیدی: به یاد داشته باشید که ارائه اعداد و ارقام کلی (مانند درصد مشخصی برای پروتئین یا مقدار فیبر) برای همه بیماران مبتلا به پروتئینوری صحیح و ایمن نیست. مؤثرترین و بهترین رویکرد، مشورت با تیم درمانی برای دریافت یک برنامه غذایی اختصاصی است که کاملاً با شرایط پزشکی شما هماهنگ باشد.
برای دفع پروتئین چه بخوریم؟
اگر به بیماری کلیوی مبتلا هستید و یا به دلیل دفع پروتئین بالا، مشکوک به نارسایی کلیوی میباشید، گنجاندن برخی میوهها و گیاهان در رژیم غذایی میتواند برای شما مفید باشد. این خوراکیها باید حاوی مقادیر بیش از حد پتاسیم و فسفر نباشند. به طور مثال میتوانید از میوههایی مانند توت فرنگی، زغال اخته، بلوبری، تمشک، سیب، انگور، آناناس، خانواده مرکبات استفاده کنید.
از جمله خوراکیهایی که میتوانند برای افرادی که دفع پروتئین بیش از حد دارند، مفید واقع شوند شامل سویا و بذر کتان است. این افراد باید با مشورت پزشک، مصرف غذاهای شور، شیرینیها، گوشت قرمز، کره، بادام زمینی، آووکادو، سبزیجات کنسرو شده و گوشتهای فرآوری شده را به حداقل برسانند.
جمع بندی
در این مقاله از مجله سلامت مفیدطب به مشکل پروتئینوری و دفع پروتئین زیاد کلیه از طریق ادرار پرداختیم. سعی کردیم اطلاعات کاملی از علل ایجادکننده این اختلال و روشهای درمان آن از جمله بهترین دارو برای دفع پروتئین کلیه ارائه کنیم. همانطور که در طول متن اشاره کردیم، درمان دفع پروتئین کلیه به بیماری ایجادکننده آن بستگی دارد. لذا قبل از مصرف هر نوع دارویی لازم است حتما به پزشک مراجعه کرده تا علت بیماری شما شناسایی شود.
شما میتوانید جهت خرید انواع مکملهای تقویت عملکرد کلیه، داروهای مشکلات مجاری ادراری و پاکسازی کلیه به دستهبندی زیر مراجعه کنید. این لیست شامل انواع کپسول، شربت و قرص گیاهی است که برای حل مشکلات کلیوی تجویز میشوند. برای خرید قویترین قرص دفع سنگ کلیه و سایر محصولات گیاهی روی لینک زیر کلیک کنید:
هر سوال دیگری در مورد مکملها و محصولات گیاهی ما داشتید میتوانید پایین این مقاله و یا در صفحه محصول در سایت داروخانه آنلاین مفیدطب کامنت بگذارید، متخصصین داروساز ما به شما پاسخ خواهند داد.
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شدهاند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمیشوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید
