احتمالا یکی از مزاج های طب سنتی که بیشتر به گوشتان خورده، مزاج بلغمی است. در طب سنتی این مزاج را برای کسانی در نظر میگیرند که طبع سرد و تری دارند. برای درست تشخیص دادن مزاج هر فرد، بهتر است این کار را به یک متخصص طب سنتی سپرد. در این مقاله از مجله سلامت مفیدطب به این میپردازیم که غلبه بلغم چیست و چه علائمی دارد. همچنین راه هایی را برای درمان آن معرفی میکنیم.
غلبه بلغم چیست؟
بر اساس مبانی طب سنتی بدن انسان از چهار عنصر آب، هوا، خاک و آتش تشکیل شده است. در واقع در بدن همه افراد 4 خلط (دم، صفرا، بلغم و سودا) وجود دارد که برای حفظ سلامتی بدن لازم است آن ها را در تعادل نگاه داشت. فردی که مزاج سرد و تر دارد، عنصر آب در او غلبه دارد و به اصطلاح به او بلغمی میگویند.
اگر این مزاج سرد و تر یعنی همان بلغم که به آن اشاره کردیم، در فرد در حالت تعادل خود باشد، هیج مشکلی ایجاد نخواهد کرد. اما اگر مزاج بلغم بر فرد غلبه کرده و علائم آن بروز پیدا کند. همچنین فردی که مزاج دیگری دارد اما در یکی از اندامهای خود دچار غلبه بلغم شده باشد، گفته میشود که غلبه بلغم اتفاق افتاده است و فرد بایستی تحت درمان قرار گیرد.
برای آشنایی بیشتر با روشهای رفع غلبه بلغم میتوانید مطلب بلغم چیست و چگونه رفع میشود را مطالعه نمایید.
علائم غلبه بلغم چیست؟
در طب سنتی برای افرادی که مزاج بلغمی دارند، علائم مختلفی ذکر میشود از جمله این که:
- این افراد معمولا پوست سفید و سردی دارند، به عبارت دیگر پوست آنها هنگام لمس توسط افراد دارای مزاج معتدل سرد احساس میشود.
موهای آنها اغلب کم پشت و نازک است و قلت کلام داشته و افرادی آرام، صبور و کم انرژی هستند. - این افراد خواب زیادی دارند و معمولا دهان آنها مرطوب بوده و کمتر احساس تشنگی میکنند.
- عرق و استفراغ این گونه افراد بدون بو بوده، اما ممکن است حجم بالایی داشته باشند.
- افراد دارای علائم بلغم معده در بسیاری از موارد، دارای اضافه وزن هستند.
- اگر مزاج بلغم در هریک از اندامهای ما غلبه کند سبب پدیدار شدن علائمی در بدن ما میشود. یکی از آزاردهندهترین و شایعترین اثرات و علائم بلغم و غلبه آن در دستگاه گوارش است.
- اگر معده سرد شود، قوت خود را از دست داده و توانایی آن در هضم تضعیف شده و سبب افزایش اشتها در مقایسه با هضم میشود. این اتفاق میتواند سبب بروز انواع عوارض مانند نفخ و آروغ ترش در فرد شود و دهان بوی نامطبوعی بگیرد و بر روی زبان، سفیدی دیده شود.
- تر بودن معده همچنین میتواند سبب ایجاد تهوع در فرد شود و یا ممکن است فرد تشنگی را احساس نکند و آب کمی به بدنش برسد.
اگر بخواهیم به طور خلاصه بگوییم علائم غلبه بلغم چیست، نشانههای زیر را ببینید:
- نفخ، رفلاکس و مشکلات گوارشی
- چاقی در نواحی شکم، کمر، باسن و رانها
- احساس تهوع
درمان غلبه بلغم
پس از شناخت اینکه غلبه بلغم چیست و چه علائمی دارد، نوبت به دانستن روشهای مؤثر برای کاهش و تعدیل آن میرسد. مهمترین اصل در درمان غلبه بلغم، اصلاح سبک زندگی و رعایت اصول ششگانه طب سنتی (سته ضروریه) است. در ادامه مهمترین تدابیر سنتی برای کنترل و درمان غلبه بلغم آورده شده است:
1. اصلاح خواب؛ اولین راه درمان غلبه بلغم
برای درمان غلبه بلغم، خواب باید متعادل باشد؛ زیرا پرخوابی در روز، سبب افزایش بلغم میشود. بهتر است خواب شبانه را بهصورت منظم و کافی تنظیم کنید و از خوابیدن بلافاصله پس از غذا پرهیز داشته باشید.
2. افزایش تحرک و فعالیت بدنی
بیتحرکی از مهمترین عوامل تشدید و غلبه بلغم است. پیاده روی افراد بلغمی در حدود ۲ تا ۳ ساعت پس از غذا را برای درمان قطعی، لازم است. همچنین ورزشهای مداوم مانند شنا در آب گرم یا نرمش صبحگاهی برای رفع غلبه بلغم موثر و مفید هستند.
3. اصلاح عادتهای غذایی
پرهیز از نوشیدن آب سرد همراه غذا نیز یکی از راههای غلبه بر بلغم است. ۱ تا ۲ ساعت پس از صرف غذا آب نخورید؛ زیرا غذاهای خیلی خام، چرب، بسیار سردمزاج یا حجیم میتوانند بلغم را افزایش دهند. مصرف غذاهای مفید برای بلغمی ها ازجمله سوپهای رقیق، ادویههای ملایم و گرم ازجمله زنجبیل کم، دارچین یا آویشن برای تعدیل مزاج بلغمی را پیشنهاد میکنیم.
4. بهبود کیفیت محیط زندگی
هوای سرد و مرطوب برای افراد بلغمی مناسب نیست و گرم نگهداشتن محیط زندگی و پرهیز از هوای مرطوب را به شما توصیه میکنیم. همچنین استفاده از نور و تهویه مناسب نیز برای درمان غلبه بلغم کمککننده است.
5. مدیریت هیجانات و حالت روحی
غم و اندوه طولانی یا تنبلی فکری میتواند مزاج سرد و بلغمی را تشدید کند. در این حالت انجام فعالیتهای ذهنی، مطالعه معتدل، معاشرت و شادیهای ساده روزانه مفید، راهی برای غلبه بر بلغم است.
6. تدابیر مربوط به دفع مواد زائد از بدن
از نگاه طب سنتی، دفع مواد زائد از بدن به وضعیت فرد بستگی دارد و باید توسط متخصص، تشخیص داده شود. رفع غلبه بلغم شامل ماساژ ملایم با روغنهای گرم ازجمله کنجد گرمکرده، حمام گرم و استفاده محدود از بخورهای گرم هستند.
7. مصرف خوراکیهای گرممزاج
در چارچوب طب سنتی، مواد غذایی زیر به تعادل و رفع غلبه بلغم کمک میکنند:
- عسل طبیعی (در حد متعادل)
- بادام و کنجد
- نخودآب یا آبگوشت سبک
- ادویههای گرم ملایم و دمنوشهای معتدل مانند آویشن، دارچین یا زیره
تذکر مهم: استفاده درمانی از هر گیاه یا دمنوش برای رفع غلبه بلغم باید متناسب با وضعیت فرد باشد. اگر بیماری زمینهای، بارداری یا مصرف دارو دارید، حتما قبل از مصرف گیاهان دارویی با پزشک یا متخصص طب سنتی مشورت کنید.
8. رژیم لاغری غلبه بلغم
افرادی که دچار غلبه بلغم هستند معمولا اضافهوزن مقاوم یا چاقی سرد دارند. رعایت رژیم غذایی با محوریت گرمکردن مزاج، کاهش رطوبت و افزایش متابولیسم به کاهش وزن و سبکشدن بدن کمک کند.
مواد غذایی گرممزاج، حذف غذاهای خیلی سرد و مرطوب، مصرف نوشیدنیهای معتدل گرم و افزایش تحرک روزانه از اصول این رژیم هستند. رژیم چهل روزه بلغمی ها، برنامهای مرحلهبهمرحله است که با حذف تدریجی غذاهای بلغمی، افزایش خوراکیهای گرممزاج ملایم و تنظیم دقیق وعدهها، به فرد کمک میکند تا وزن کم کند و علائم غلبه بلغم از بین برود.
درمان قطعی غلبه بلغم
در طب سنتی 3 راه مهم برای کنترل و کاهش غلبه بلغم وجود دارد. هر سه روش درمان قطعی غلبه بلغم را باید همزمان و هماهنگ رعایت کنید تا بهترین نتیجه را داشته باشید:
۱. اصلاح سبک زندگی
اصلاح سبک زندگی مهمترین راه غلبه بر بلغم است. بهبود سیک زندگی برای افراد بلغمی، عادتهایی ازجمله خواب منظم و پرهیز از پرخوابی و خواب روز، افزایش فعالیت بدنی منظم و پیادهروی بعد از غذا، پرهیز از آب سرد همراه غذا، مدیریت حالات روحی و دوری از بیتحرکی ذهنی، گرم نگهداشتن محیط زندگی و پرهیز از سرما و رطوبت را در بر میگیرد.
۲. اصلاح تغذیه و رعایت رژیم غذایی مناسب مزاج بلغمی
کاهش مصرف غذاهای سرد، سنگین، چرب، خام، لبنیات سرد و شیرینیهای صنعتی از دیگر روشهای غلبه بر بلغم است. در این حالت افزایش غذاهای گرممزاج ملایم مانند نخودآب، آبگوشت سبک، دمنوشهای معتدل، ادویههای ملایم، نوشیدن آب ولرم، پرهیز از نوشیدنیهای یخ و مصرف منظم غذاهای سبک و قابل هضم را توصیه میکنیم.
3. مصرف داروها و گیاهان تعدیلکننده بلغم
در طب سنتی، زمانی که اصلاح سبک زندگی و رژیم غذایی بهتنهایی کافی نباشد، دوای بلغم تجویز میشود. مواد تشکیلدهنده دوای بلغم شامل ترکیباتی هستند که به تقویت هاضمه، کاهش رطوبت اضافی، گرمکردن تدریجی بدن و کمک به دفع مواد بلغمی کمک میکنند.
دوای بلغم ترکیبی از گیاهان گرممزاجِ ملایم، ادویههای هاضم و مواد تقویتی است که به بهبود بیحالی، سنگینی، خوابآلودگی و سردی مزاج و به درمان سریع بلغم کمک میکند.
دارو برای غلبه بلغم چی مصرف کنم؟
قرص و دوای بلغم حاوی 4 گیاه سیاه دانه، مستکی، زنیان و آویشن و عسل است که مصرف آن در طب سنتی توصیه میشود. از میان فرآوردههای شناختهشده داخلی دارو برای غلبه بلغم میتوانیم به قرص ضد بلغم نیاک و دوای بلغم دیموند اشاره کنیم که هر دو بر پایه ترکیبات گیاهی فرموله شدهاند.
قرص بلغم تولید شده توسط شرکت داروسازی نیاک، داروی گیاهی مناسب برای رفع بلغم است. حتی برخی از افراد قرص بلغم را قویترین داروی ضد بلغم موجود در بازار میدانند. این محصول، حاوی ترکیبات گیاهی است که اثرات ضد بلغم قوی دارند و عوارض ناشی از این عارضه مانند رفلاکس معده، چاقی، سستی معده، سردی مزاج و… را بهبود میبخشند. به طور خلاصه بخواهیم بگوییم که یکی از راههای قطعی برای درمان غلبه بلغم چیست؟ استفاده از قرص بلغم!
جمع بندی
در این مقاله خواندیم که غلبه بلغم چیست و چه علائمی دارد. همچنین به یکی از محبوب ترین داروهای دفع بلغم یعنی قرص بلغم نیاک به عنوان یک راه درمانی غلبه بلغم اشاره کردیم و خواص و کاربردهای دیگر آن را نیز معرفی کردیم.
شما میتوانید نظرات یا سوالات خود را در قسمت کامنت های این مقاله یا در صفحه محصول مورد نظرتان در داروخانه آنلاین مفیدطب ثبت کنید تا متخصصین ما به آن ها پاسخ دهند.
پرسش و پاسخ کوتاه درباره غلبه بلغم
غلبه بلغم چیست؟
در طب سنتی خلط بلغم همان مزاج سرد و تر است که وقتی بلغم در بدن فرد غلبه پیدا میکند، یعنی بلغم از حالت تعادل خارج شده است. همچنین در افراد دارای مزاج های دیگر، غلبه بلغم وقتی اتفاق میفتد که در یکی از اندام ها بلغم بیشتر شود.
داروی غلبه بلغم چیست؟
قرص بلغم نیاک حاوی ترکیبات گیاهی است که اثرات ضد بلغم قوی دارند. بسیاری از افراد قرص بلغم را قویترین داروی ضد بلغم موجود در بازار میدانند. برای تهیه این دارو گیاهی میتوانید به صورت اینترنتی از داروخانه آنلاین مفیدطب اقدام کنید.
