پماد و قطره برای درمان تبخال و آفت دهان | داروخانه آنلاین مفید طب
توضیحات آفت و تبخال
انسان‌های بسیاری در سراسر دنیا به دو عارضه شایع تبخال و آفت دهانی مبتلا می شوند. این افراد در حالت عادی ۳ یا ۴ بار در سال، علائم تبخال و آفت دهانی را مشاهده می‌کنند. گاهی اوقات نشانه‌های این دو بیماری تشدید شده و مانع از بلع غذا یا حتی تنفس عادی می‌شوند.
خوشبختانه داروهای متعددی برای کاهش علایم و بهبود تبخال و آفت دهانی تولید و عرضه شده اند. برای پیشگیری و درمان تبخال یا آفت دهانی بهتر است عوامل ابتلا و عود آن‌ها را بدانید. همچنین جهت تهیه انواع پماد تبخال و قطره آفت دهان می‌توانید به داروخانه آنلاین مفید طب مراجعه نمایید. داروسازان این مجموعه برای خرید مناسب‌ترین دارو، آماده ارائه مشاوره آنلاین هستند.
تبخال چیست؟
تبخال دهانی شامل ضایعه‌های کوچکی است که بر روی لب‌ها، اطراف یا داخل دهان پدیدار می‌شوند. عامل تبخال دهانی، ویروس هرپس سیمپلکس نوع اول است. محیط مرطوب مخاط دهان محل مناسبی برای رشد این ویروس می‌باشد. در حالت عادی و خفیف، ضایعه‌های تبخال ۲ یا چند روز بعد از پیدایش، محو می‌گردند.
بعد از بهبود ضایعه، ویروس تبخال در سلول‌های عصبی می‌ماند و هر زمان سیستم ایمنی بدن به هر دلیلی ضعیف شد، دوباره فعال می شود و ضایعه ایجاد می‌کند. عموما تبخال در همان جایی که برای اولین وارد بدن شده، عود می‌کند. این بیماری به شدت مسری بوده و در هنگام عود علایم برای جلوگیری از انتقال آن به دیگران، باید نکات بهداشتی به دقت رعایت شوند. مصرف داروهایی مانند پماد برای تبخال می‌تواند روند بهبود و محو شدن ضایعه‌ها را تسریع کند.
نکته: ویروس هرپس سیمپلکس نوع دوم، ویژگی‌های مشابهی با نوع اول دارد اما معمولا از طریق رابطه جنسی با فرد آلوده، در ناحیه تناسلی ضایعه ایجاد می‌کند.
تبخال دهانی چه علائمی دارد؟
افرادی که سابقه تبخال دهانی دارند پیش از پدیدار شدن ضایعه‌ها، متوجه عود تبخال می شوند. معمولا پیش از مشاهده تبخال دهانی، روی محل ضایعه، احساس درد، بی حسی، سوزش یا مور مور وجود دارد. نشانه‌های تبخال عبارتند از:
- مشاهده ضایعه تبخال به صورت حباب‌های کوچک و دسته ای که در مراحل بعدی حباب می‌ترکد و زخم بر جای می‌ماند.
- احساس درد و سوزش در محل ضایعه
نکته: پماد یا کرم تبخال می‌توانند به بهبود سریع‌تر ضایعه‌ها کمک کنند اما درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد.
عوامل تبخال دهانی
گفتیم عامل ابتلا به تبخال دهانی ویروس هرپس سیمپلکس است که از فرد آلوده منتقل می‌شود. پس از اولین عود تبخال، عواملی که می‌توانند در آینده باعث پدیدار شدن ضایعه‌ها شوند، عبارتند از:
- استرس
- ضعف سیستم ایمنی بدن
- قرار گرفتن طولانی مدت در برابر آفتاب
- ابتلا به سرماخوردگی و آنفولانزا
- تغییرات هورمونی ناشی از قاعدگی یا یائسگی
- اگزما
- عفونت دستگاه تنفسی
- سرطان و شیمی درمانی
- انجام اعمال دندانپزشکی
- ابتلا به برخی بیماری‌های تضعیف کننده سیستم ایمنی بدن مانند ایدز
درمان تبخال دهانی
تاکید می‌کنیم تبخال درمان قطعی ندارد، اما با مصرف داروهایی مانند پماد تبخال، می‌توانید به بهبود سریع‌تر ضایعه‌ها کمک کنید. همچنین داروهای خوراکی مانند قرص آسیکلوویر به همین منظور به کار می‌روند. برای کاهش تعداد دفعات عود تبخال، استرس را مدیریت کنید، در معرض نور مستقیم آفتاب قرار نگیرید و سیستم ایمنی بدن را تقویت نمایید. همچنین اگر تبخال در اطراف چشم یا درون آن پدیدار شده در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
نکته ۱: در زمان عود تبخال تا بهبود کامل ضایعه‌ها، نکات بهداشتی را با حساسیت بیشتری رعایت کنید. برای مثال دیگران را نبوسید، ظروف غذاخوری خود را از دیگران جدا کنید و از لمس کردن ضایعه‌ها بپرهیزید.
نکته۲: درست است که ویروس هرپس سیمپلکس نوع یک معمولا در ناحیه لب ایجاد مشکل می کند، اما این ویروس ممکن است ضایعه تناسلی هم ایجاد کند. رابطه جنسی دهانی در زمان عود نشانه‌های تبخال می تواند باعث انتقال ویروس به ناحیه تناسلی شود. تبخال تناسلی در اغلب موارد رنج و دردسرهای بسیاری به همراه دارد؛ بنابراین جهت حفظ سلامت همسر خود، مسئولانه رفتار کنید و تا رفع ضایعه از رابطه جنسی دهانی بپرهیزید.
طریقه مصرف پماد تبخال چگونه است؟
برای مصرف پماد تبخال (پماد تبخال لب یا پماد تبخال صورت محصولات یکسانی هستند)، چند روش بهداشتی و مطمئن وجود دارند که از گسترش ضایعه‌ها و همچنین انتقال ویروس به دیگران جلوگیری می‌کنند. این روش‌ها عبارتند از:
- دستکش یکبار مصرف بپوشید، مقدار کافی از پماد تبخال را روی انگشت سبابه بریزید سپس به آرامی روی ضایعه قرار دهید.
- دست‌ها را بشویید. پنبه، دستمال کاغذی یا گاز استریل بردارید و مقدار کافی از پماد تبخال را روی آن بریزید سپس به آرامی روی ضایعه‌ها استعمال کنید.
- اگر ضایعه‌های تبخال کوچک هستند می‌توانید از گوش پاک کن تمیز برای استعمال پماد استفاده کنید.
نکته: استفاده مستقیم پماد تبخال از تیوپ، باعث انتقال ویروس به ظرف پماد می‌گردد.
آفت دهانی چیست؟
آفت دهانی، بیماری دردناک و عودکننده مخاط دهان است. این بیماری با زخم کوچک و دارای ظاهر گرد در دهان پدیدار می‌شود. آفت ممکن است در بخش‌های داخلی لب، گونه‌ها، زبان یا کام نرم بروز کند. علت اصلی این عارضه مشخص نیست اما متخصصان حدس می‌زنند که واکنش‌های سیستم ایمنی بدن، دلیل اصلی آفت دهانی باشد. این عارضه مسری نیست اما توصیه می‌کنیم تا بهبود کامل علایم، بهداشت را به دقت رعایت نمایید.
علایم آفت دهانی
گفتیم آفت دهانی شامل زخم‌های کوچک و گرد درون حفره دهان است. سایر علایم شایع این عارضه عبارتند از:
- زخم‌ها به صورت ناگهانی پدیدار شده و هیچ گونه علایم قبلی ندارند.
- هنگام مصرف غذا و نوشیدنی‌های گرم، ترش یا تند در محل ضایعه‌ها درد شدیدی احساس می‌شود.
- آفت معمولا به صورت ضایعه‌های تکی دیده شده و به ندرت به صورت دسته‌ای از ضایعه‌ها بروز می‌کند.
عوامل بروز آفت دهانی چیست؟
عامل اصلی آفت دهانی، واکنش سیستم ایمنی بدن است با این حال موارد زیر می‌توانند به تعداد دفعات عود یا تشدید آن دامن بزنند:
- خوردن مرکبات، گوجه فرنگی، شکلات، فلفل، گردو و بادمجان.
- مصرف خوراکی‌های غیر بهداشتی مانند میوه نشسته یا تخمه آفتابگردان غیر بسته‌بندی
- مصرف غذاهای خشک مانند آجیل یا ته دیگ (مصرف این خوراکی‌های ممکن است باعث خراش در حفره دهان و سپس آفت شوند)
- ضعف سیستم ایمنی بدن در اثر بیماری‌ها، تغییرات هورمونی یا عوامل ژنتیکی
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
- مصرف برخی داروها مانند آسپرین، نیکوتین خوراکی، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی و...
- استرس
- مصرف دخانیات
- مصرف خمیردندان یا دهانشویه حاوی سدیم لوریل سولفات
درمان آفت دهانی
عموما آفت دهانی بعد از چند روز و بدون اقدامات درمانی بهبود می‌یابد. با این حال می توان برای بهبود سریع‌تر ضایعه‌ها از داروهای موضعی مانند قطره ویوله دوژانسین برای آفت دهان استفاده کرد. همچنین در مواردی که تعداد آفت زیاد باشد، پزشک داروهای خوراکی مانند برخی آنتی بیوتیک‌ها تجویز می‌نماید. در صورت ابتلا به آفت و مشاهده علایم زیر به پزشک مراجعه نمایید.
- اگر اندازه ضایعه بزرگتر از ۱ سانتیمتر باشد و با وجود مصرف قطره آفت دهان، پس از چند روز بهبود نیابد.
- ضایعه‌ها در کام یا گلو باشند و مانع از بلع غذا یا تنفس عادی شوند.
- آفت با گذشت ۱۰ روز برطرف نشود.
- آفت‌های دهانی همراه با علائم دیگری مانند کاهش وزن، بی‌حالی یا تورم غدد لنفاوی همراه باشند.
- سالیانه بیش از ۴ یا ۵ بار دچار آفت دهانی شوید.
- در دوران بارداری یا شیردهی دچار آفت دهانی شوید.
طریقه مصرف قطره آفت دهان
قطره آفت دهان را روی پنبه بریزید و پنبه را روی ضایعه قرار دهید. اگر استعمال دارو برای آفت‌های درون دهان دشوار است، از گوش پاک کن تمیز استفاده کنید.
تفاوت تبخال و آفت دهانی
از آنجایی که ممکن است برای افراد غیر متخصص، تشخیص آفت و تبخال مشکل باشد، برخی تفاوت‌های این دو عارضه را در ادامه شرح می‌دهیم. اگر به طور قطعی مطمئن نیستید برای تشخیص صحیح و درمان موثر به پزشک مراجعه کنید.
- معمولا پیش از پدیدار شدن تبخال، علائمی مانند سوزش و بی‌حسی در محل ضایعه احساس می‌شود. آفت دهانی کاملا ناگهانی و بدون علایم بروز می‌کند.
- ضایعه‌های تبخال مانند حباب‌های ریز و دسته‌ای هستند. آفت دهانی اغلب به صورت زخم گرد و تکی مشاهده می گردد.
- آفت، درون حفره دهانی دیده می‌شود، اما تبخال عموما روی لب‌ها، اطراف دهان، روی بینی یا سایر اجزای صورت بروز می‌کند.
نکته: برفک دهانی، از دیگر بیماری‌های مخاط دهان است. برفک در مواردی که سیستم ایمنی بدن ضعیف باشد بروز می‌کند. این عارضه در نوزادان (به دلیل تکامل پیدا نکردن سیستم ایمنی بدن) یا مبتلایان به بیماری ایدز مشاهده می‌گردد. همچنین ممکن است بعد از مصرف کورتون‌های تنفسی نیز دچار برفک شوید. ذرات کورتون درون حفره دهان باقی می‌مانند و سیستم ایمنی این ناحیه را تضعیف می‌کنند. برفک دهانی مانند آفت، عارضه‌ای معمول نیست و در صورت مشاهده علائم آن باید به پزشک مراجعه نمایید. برفک دهانی مانند ذرات برف در دهان پراکنده شده و مانند آفت دارای ضایعات گرد با محدوده مشخص نیست.
